مصادف با روز محوطه‌ها و بناهای تاریخی اصحاب رسانه به همراه کارشناسان و مسئولین میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از بازار تاریخی اراک و مراحل مرمت این اثر تاریخی بازدید کردند.
خبرنگاران به همراه مسئولین مقابل سردر ورودی بازار اراک جمع شده بودند، عقربه‌های ساعت کمی از 9.30 دقیقه گذشته بود که بازدید با راهنمایی معاون میراث فرهنگی شروع شد.
از سر در ورودی گذشتیم و قدم در بازار تاریخی اراک گذاشتیم، در مغازه‌ها یکی پس از دیگری به روی مردم گشوده می‌شد و چهره خندان کسبه زیر طاق‌های آجری بازار چشم‌نوازی می‌کرد و مردمان را خوش آمد صبحگاهی می‌گفت.
گذر از زیر چندین طاق و محو تماشای معماری زیبایش شدن مجال این را نداد متوجه شویم چه زمانی را سپری کردیم که به سرای اکبری وارد شدیم، حجره‌های زیبا در دو طبقه و هوایی خنک که به علت نوع معماری به احساس می‌شد و در پس آن حیاطی وسیع، مجموعه این سرا بود.
عزیزی معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرای اکبری را یکی از سراهای زنده بازار اراک معرفی و اظهار کرد: درهای چوبی این سرا حفظ و حراست شده و شامل یک بخش حیاط روباز و یک بخش سرپوشیده است.
وی به همکاری کسبه این سرا در راه‌اندازی سرویس بهداشتی اشاره و بیان کرد: قسمتی از این سرا متروکه و محل تجمع معتادین بود که با پاکسازی و مرمت، این مکان به سرویس بهداشتی تبدیل شده است.
این مسئول در خصوص ادامه مرمت این سرا عنوان کرد: بخشی از این سرا مربوط به اوقاف است که باید در کف‌سازی و مرمت ستون‌های این سرا با میراث فرهنگی همکاری کند.
بعد از گذر از سرای اکبری نوبت به سرای کتابفروشها رسید، در قدم‌های اول سقف فیروزه‌ای این سرا بود که جلوه‌گری می‌کرد و بعد از آن تعدد حجره‌ها در دو طبقه بود که گویی از صمیمیت و هم دلی مردمان این مرز و بوم حکایت ها بر روی آجرهای خود حک کرده بود.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گرشگری در خصوص سرای کتابفروشها اظهار کرد: سقف این سرا بر اساس الگوی بنا بازسازی و مرمت شده است.
وی بیان کرد: هر سرا ویژگی خاص خود را دارد که از نوع معماری آن می توان به میزان دارایی و اهلیت مالک پی برد.
عزیزی در خصوص تبدیل یک سرا در بازار به مهمانپذیر اظهار کرد: در صورتی که این سرا دوباره مرمت و باز زنده‌سازی شود، می‌توان به عنوان مهمانپذیر از آن استفاده کرد.
این مسئول وجود مهمانپذیر در مجموعه بازار را موثر در رونق گردشگری این مجموعه عنوان کرد.
وی هزینه مرمت هر طاق را حدود 12 میلیون تومان عنوان کرد و افزود: در اصفهان کسبه طاق‌های بازار را مرمت کرده‌اند، در حالی که در اراک تا به حال 120 میلیون تومان میراث فرهنگی در این خصوص هزینه کرده است.
دوباره در راسته‌ی بازار قدم برداشتیم تا به سرایی دیگر رسیدیم، محوطه‌ای وسیع که باغچه‌های حیاطش با درختان سرسبز در کنار حجره‌های در بسته‌ای که دور حیاط را مزین کرده بودند فضایی آرامش‌بخش را به وجود آورده بود.
پس از آن شور و هیجان گروه بیش از پیش شد، زمانی که دری به رویمان باز شد که به پشت بام بازار منتهی می‌شد.
در ابتدا گنبد بزرگ مدرسه علمیه سپهداری جلوی چشمانمان قرار گرفت، کارگران و معمارانی که مشغول مرمت یکی از طاق های بازار بودند همه را به سمت خود کشاندند، شکل قوسی طاق و رعایت نوع معماری اصلی بنا نشان از سختی و حساسیت کار داشت و بیش از آن گذر از روی پشت بام بازار و طی مسیری طولانی جهت انتقال مصالح بود که همه را وادار به گفتن خسته نباشیدی از اعماق وجود کرد.
پشت بام‌گردی در بازار اراک در نهایت با بالا رفتن از دکلی و دیدن مجموعه بازار از بلندای دکل به اتمام رسید و بعد از آن بازدید از موزه حسن‌پور در بازار اراک و نیز میدان ارگ انجام شد.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گرشگری استان بازار اراک را جزو بازارهای تاریخی شاخص کشور برشمرد و گفت: 22 میلیارد تومان جهت مرمت و احیای این مجموعه تاریخی نیاز داریم که برای سال جاری هشت میلیارد تومان از منابع استانی و برخی از دستگاه‌های اجرایی در نظر گرفته شده است.
سید محمد حسینی به توجه و حساسیت این سازمان در رابطه با بازار تاریخی ارک اشاره کرد و افزود: تا به حال اقدامات مطلوبی در این خصوص صورت گرفته و از تخریب و متروکه شدن بعضی قسمت‌های این مجموعه جلوگیری شده است.
وی این بازار را مجموعه‌ای کم نظیر از هنر معماری ایرانی عنوان و اظهار کرد: در مرمت بازار اراک سعی شده که شکل معماری بنا به طور کامل حفظ شود و جهت این منظور از کارشناسان متبحر استفاده شده است.
حسینی همچنین از ثبت جهانی بازار اراک در سال جاری خبر داد و افزود: اقدامات اولیه در این خصوص انجام شده و امیدواریم این کار در سال جاری محقق شود.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در خصوص مرمت سردر ورودی بازار گفت: مرمت سردر ورودی به زودی به اتمام می رسد.
علیرضا عزیزی ضمن اشاره به طرح سه ساله مرمت بازار اراک اظهار کرد: در صورتی که این طرح طبق زمان‌بندی در نظر گرفته شده تکمیل شود در هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهد شد و در غیر این صورت هزینه‌ها بیشتر می‌شود.
وی بازار اراک را فرصت مطلوبی جهت جذب گردشگر ارزیابی و بیان کرد: مجموعه بازار اراک 22 سرا دارد که باید مرمت شود و همچنین درب چوبی مغازه‌ها یکسان‌سازی و مرمت خواهد شد.
این مسئول به لزوم همکاری کسبه در ساماندهی بازار تاکید و اظهار کرد: بعضی از قسمت‌های بازار به انبار تبدیل شده که در صورت همکاری مالکین می‌توان این مکان‌ها را به فضای تجاری تبدیل کرد که این امر به نفع مالکین خواهد بود.
عزیزی، گنبد مدرسه سپهداری را بزرگترین گنبد اراک برشمرد و عنوان کرد: این گنبد مرمت و بازسازی شده است و حداقل 100 سال کار خواهد کرد.
وی همچنین از مرمت خانه قنبری خبر داد و بیان کرد: کل سقف این خانه قاجاری مرمت شده و به عنوان کارگاه و نمایشگاه صنایع دستی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
راهنمای موزه حسن‌پور نیز تاریخ این خانه را مربوط به سال 1335 عنوان کرد و گفت: این خانه در ابتدا مدرسه و بعد از آن کمپانی فرش و بعد از خرید این مکان توسط برادران حسن‌پور خانه مسکونی و در نهایت موزه بوده است.
لیلا صالح‌پور مساحت این مکان را 600 متر مربع در دو طبقه عنوان و بیان کرد: طبقه بالا تابستان‌نشین و یا شاه‌نشین بوده و طبقه پایین زمستان‌نشین و مطبخ بوده است.
وی از مزیت‌های این خانه نزدیکی به بازار و اولین بانک ملی اراک را برشمرد و اظهار کرد: خانواده حسن‌پور این ملک را زیر قیمت کارشناسی به میراث فرهنگی فروخته‌اند با این شرط که موزه به نام آنها نامگذاری شود.