سلطه و تفوق گروهی بر گروهی دیگر یا ملتی و دولتی بر ملت و دولت دیگر چیزی جدیدی نیست. به گزارش تابناک کردستان؛ میل طبیعی افراد، گروه‌های انسانی متشکل، دولت‌ها وحکومت‌ها برای سلطه بر دیگران برای حفظ امنیت خود وکاهش تهدید از سویی ودسترسی به منافع وسودمندی بیشتر چه به روش‌های اخلاقی وچه غیر اخلاقی امری است که شاید با عمر بشر همزاد باشد. سلطه در طول تاریخ دوره‌ها و روش‌های گوناگونی را پشت سر گذاشته است واز قرن نوزدهم شامل این ۴ مرحله است.
۱-دوره استعمار قدرت‌های اروپایی بر سایر فضا‌های جغرافیایی که تا اواسط قرن ۲۰ ادامه داشت.
۲-دوره منازعه وجنگ سلطه گران ورقابت علنی که تا نیمه قرن بیستم ادامه داشت وشاخص عمده آن جنگ اول ودوم جهانی بود
۳-دوره استعمار نوین وسلطه نامرئی در قالب نفوذ در کشور‌ها که بر دوره جنگ سرد ونیمه دوم قرن بیستم انطباق داشت.
۴-دوره سطه جهانی وقلمرو‌های کلان که پدیده مربوط به پایان قرن بیستم و پس از فروپاشی نظام دوقطبی ودوره جنگ سرد می‌باشد. این نوع سلطه به" جهانی شدن وجهانی سازی" معروف گردیده است که در فضای بدون رقیب ومبتنی بر ابزار‌های قدرت اقتصادی، فن آوری اطلاعاتی، ورسانه‌ای رخ داده و هویت، شخصیت، زندگی ملت ها، وکشور‌های ضعیف ودر حال توسعه را در قاره‌های آسیا، آفریقاو آمریکای لاتین تحت تاثیر قرار داده است ومقاومت‌ها را درهم می‌شکند، جهانی سازی به عنوان وجه دیگر سلطه، نیز در یکطرف قدرتمندان سلطه طلب به مرکزیت ایالات متحده واروپا قرار دارند که انرژی، مواد، ومحتوی جهانی شدن را تولید وبه بقیه جهان صادر می‌کنند و در طرف دیگر کشور‌ها ومناطقی قرار دارند که پدیده‌های جهانی شدن به آن‌ها اصابت می‌کند. این نوع جهانی شدن سعی می‌نماید مقاومت‌های محلی را که نگران فرهنگ، هویت، قابلیت‌های اقتصادی، وتکنولوژی خود در برابر امواج جهانی شدن اروپایی وآمریکایی محور می‌باشند در هم بشکند. الگو‌های جهانی وپدیده‌های جهانشمول اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، ساختاری و.. گاهی به طور مستقیم واز طریق سازمانها، مجامع، و کنوانسیون‌های بین المللی در قلمرو جهان انتشار می‌یابند واز سویی رابطه بین سلطه گران وملت‌های تحت سلطه را تحکیم میبخشند واز سویی دیگر نبردی نابرابر بین آن‌ها در جریان است.
در نهایت جهانی شدن موافقان ومخالفانی دارد از سویی با ادغام فرهنگ‌ها ویکسان سازی اجتماعی جامعه جهانی مواجه خواهیم شد واز سویی دیگر برخی گروه‌ها به شدت با آن مخالفند و آن را موجب هرج ومرج در کشور‌های فقیر میدانند که در صدد غارت هر چه بیشتر کشور‌های ضعیف است.
محسن قادرمرزی کارشناس ژئوپلیتیک
۱-دوره استعمار قدرت‌های اروپایی بر سایر فضا‌های جغرافیایی که تا اواسط قرن ۲۰ ادامه داشت.
۲-دوره منازعه وجنگ سلطه گران ورقابت علنی که تا نیمه قرن بیستم ادامه داشت وشاخص عمده آن جنگ اول ودوم جهانی بود
۳-دوره استعمار نوین وسلطه نامرئی در قالب نفوذ در کشور‌ها که بر دوره جنگ سرد ونیمه دوم قرن بیستم انطباق داشت.
۴-دوره سطه جهانی وقلمرو‌های کلان که پدیده مربوط به پایان قرن بیستم و پس از فروپاشی نظام دوقطبی ودوره جنگ سرد می‌باشد. این نوع سلطه به" جهانی شدن وجهانی سازی" معروف گردیده است که در فضای بدون رقیب ومبتنی بر ابزار‌های قدرت اقتصادی، فن آوری اطلاعاتی، ورسانه‌ای رخ داده و هویت، شخصیت، زندگی ملت ها، وکشور‌های ضعیف ودر حال توسعه را در قاره‌های آسیا، آفریقاو آمریکای لاتین تحت تاثیر قرار داده است ومقاومت‌ها را درهم می‌شکند، جهانی سازی به عنوان وجه دیگر سلطه، نیز در یکطرف قدرتمندان سلطه طلب به مرکزیت ایالات متحده واروپا قرار دارند که انرژی، مواد، ومحتوی جهانی شدن را تولید وبه بقیه جهان صادر می‌کنند و در طرف دیگر کشور‌ها ومناطقی قرار دارند که پدیده‌های جهانی شدن به آن‌ها اصابت می‌کند. این نوع جهانی شدن سعی می‌نماید مقاومت‌های محلی را که نگران فرهنگ، هویت، قابلیت‌های اقتصادی، وتکنولوژی خود در برابر امواج جهانی شدن اروپایی وآمریکایی محور می‌باشند در هم بشکند. الگو‌های جهانی وپدیده‌های جهانشمول اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، ساختاری و.. گاهی به طور مستقیم واز طریق سازمانها، مجامع، و کنوانسیون‌های بین المللی در قلمرو جهان انتشار می‌یابند واز سویی رابطه بین سلطه گران وملت‌های تحت سلطه را تحکیم میبخشند واز سویی دیگر نبردی نابرابر بین آن‌ها در جریان است.
در نهایت جهانی شدن موافقان ومخالفانی دارد از سویی با ادغام فرهنگ‌ها ویکسان سازی اجتماعی جامعه جهانی مواجه خواهیم شد واز سویی دیگر برخی گروه‌ها به شدت با آن مخالفند و آن را موجب هرج ومرج در کشور‌های فقیر میدانند که در صدد غارت هر چه بیشتر کشور‌های ضعیف است.
محسن قادرمرزی کارشناس ژئوپلیتیک
منبع: تابناک