تابناک فارس به نقل از باشگاه خبر نگاران:مقاومت میکروب‌ها نسبت به آنتی بیوتیک‌ها یک معضل جهانی است که در سالیان گذشته خودش را بیش از پیش نشان داده است.
در کشور‌های مختلف این مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک‌ها متفاوت است و علل اصلی آن استفاده بی رویه و نامناسب از آنتی بیوتیک‌ها است.
کشور‌هایی که کنترل بهتری دارند استفاده آنتی بیوتیکی آن‌ها منطقی‌تر است و میکروب‌ها مقاومت کمتری نشان می‌دهند.
در کشور ما به علت مصرف نادرست و بی رویه آنتی بیوتیک در بخش‌های مختلف چه در قسمت پزشکی، سرپایی، بستری و چه در قسمت دامداری‌ها باعث شده میزان مقاومت میکروبی نسبت به بعضی کشور‌ها بیشتر باشد.
مصرف بی‌رویه و نادرست موجب بروز مقاومت‌های میکروبی و عفونت‌های بیمارستانی شده است، به طوری که حتی برای درمان عفونت‌های بیمارستانی گزینه چندانی برای انتخاب آنتی بیوتیک موثر وجود ندارد.
از جمله چالش‌های مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، کامل نکردن دوره درمان از سوی بیماران، رعایت نکردن دوز درمانی، فروش بدون نسخه آنتی بیوتیک‌ها از سوی داروخانه‌ها، تجویز غیراصولی توسط پزشکان، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده انسان در دامداری‌ها و تشویق داروخانه‌داران به خرید دارو‌ها با شرایط ویژه توسط شرکت‌های دارویی، است.
اما ۲۵ سال پیش و به برکت انقلاب اسلامی، مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد البرزی در شیراز تاسیس شد تا به عنوان یکی از نخستین و پیشرفته‌ترین مراکز تحقیقاتی کشور پژوهش‌هایی در زمینه مسائل عفونی منطقه، ایران و حتی جهان انجام دهد و این مساله می‌تواند از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها جلوگیری کرده و کمک بزرگی به پیشگیری از مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک کند.
امروز مرکز پژوهشی استاد عبدالوهاب البرزی، قطب میکروب شناسی ایران است، و پژوهش‌های گسترده‌ای در این مرکز انجام می‌شود.
البرزی موسس مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی گفت: شروع کار، ما از لحاظ مادی در مضیقه بودیم و وسایلی در اختیار نداشتیم تنها چیزی که در ابتدا توانستیم پیدا کنیم و آزمایشگاه شروع به کار کند اینکوبیتوری با عمر ۵۰ سال بود که بعضی جا‌های آن نقص داشت.
وی تصریح کرد: با برطرف کردن این نقص ها، از آن استفاده کردیم و هم اکنون حدود ۷۵ سال عمر دارد.
وی اضافه کرد: به جرات می توانم بگویم بعد از ۲۵ سال فعالیت، ما مجهزترین مرکز میکروب شناسی ایران هستیم و نسبت به مراکز میکروب شناسی دنیا کمبودی نداریم.
عبدالوهاب البرزی با بیان اینکه مدرن‌ترین وسایلی که برای تشخیص میکروب، ویروس، قارچ و پارازیت در دنیا موجود است در این مرکز تقریبا وجود دارد، ادامه داد: پژوهشگران ما اگر تحقیقات خیلی پیشرفته‌ای بخواهند انجام دهند اینجا با کمبود وسایل روبرو نیستند.
میزان مقاومت میکروبی در ایران نسبت به بعضی کشور‌ها بیشتر است
پولادفر رئیس مرکز مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی نیزتصریح کرد: مقاومت میکروب‌ها نسبت به آنتی بیوتیک‌ها یک معضل جهانی است که در سالیان گذشته خودش را بیش از پیش نشان داده است.
وی ادامه داد: در کشور‌های مختلف این مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک‌ها متفاوت است علل اصلی آن استفاده بی رویه و نامناسب از آنتی بیوتیک ها، در بیماران سرپایی در بیمارستان‌ها و استفاده از آنتی بیوتیک‌ها در دامداری‌ها است.
رئیس مرکز مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی افزود: وضعیت مقاومت در کشور‌های مختلف متفاوت است، کشور‌هایی که کنترل بهتری دارند استفاده آنتی بیوتیکی آن‌ها منطقی‌تر است و میکروب‌ها مقاومت کمتری نشان می‌دهند.
وی بیان کرد: در کشور ما به علت مصرف نادرست و بی رویه آنتی بیوتیک در بخش‌های مختلف چه در قسمت پزشکی، سرپایی، بستری و چه در قسمت دامداری‌ها باعث شده میزان مقاومت میکروبی نسبت به بعضی کشور‌ها بیشتر باشد.
پولادفر تصریح کرد: مطالعه صورت گرفته در مرکز تحقیقات میکروب شناسی استاد البرزی، نشان داد مقاومت میکروب‌ها در بیشتر شهرهای ایران به یک میزان، ولی به میزان بالایی است.
وی با اشاره به اینکه این معضل در مورد بیماران بستری در شیراز نیز صدق می‌کند، ادامه داد: پیش بینی می‌شود در صورت مصرف نامناسب از آنتی بیوتیک، مقاومت میکروب‌ها بیشتر و باعث از دست رفتن میزان اثربخشی آن‌ها شده و درمان بیماری‌های عفونی با مشکل جدی روبرو می‌شود.
رئیس مرکز مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی گفت: از جمله میکروب‌های مقاوم به آنتی بیوتیک میکروب استافیلوکوک است که عامل آبسه‌های پوستی، عفونت‌های استخوانی و عفونت‌های خونی در بیمارستان است و می‌تواند کشنده باشد، در سالیان گذشته میزان اثربخشی دارویی مثل کلیندامایسین از ۸۰ درصد به حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است. (در شیراز)
وی تصریح کرد: مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد البرزی با همکاری اساتید و پزشکان بالینی در رشته عفونی کودکان و رشته عفونی به همراه متخصصینی از رشته‌های پایه در میکروبیولوژی همکاری دارند.
رئیس مرکز مرکز تحقیقات شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی اضافه کرد: اساتیدی که در قسمت پایه کار می‌کنند دارای دکترای قارچ شناسی، دکترای ویروس شناسی، دکترای باکتری شناسی و دکترای ایمنی شناسی هستند.
پورعباس عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات استاد البرزی و مدیر داخلی مرکز نیز اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم بیماری‌هایی که در منطقه خودمان وجود دارد را درمان کنیم احتیاج داریم رابطه‌ای بین متخصصان علوم بالینی که این بیماری‌ها را می‌شناسند و همچنین متخصصان علوم پایه ایجاد شود تا این مشکلات را حل کنند و بتوانیم این بیماری‌ها را در منطقه کنترل کنیم.
مرضیه جمالی دوست دکترای ویروس شناسی گفت: در آزمایشگاه ویروس شناسی مرکز تحقیقات استاد البرزی به عنوان یکی از اولین و پیشرفته‌ترین مراکز تحقیقاتی کشور عفونت‌های ویروسی به طور دقیق تشخیص داده و از مصرف نابجای آنتی بیوتیک‌ها جلوگیری می‌شود.
به خطر افتادن حیات بشر با مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک‌ها
البرزی موسس مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی بیان کرد: در حال حاضر یکی از بزرگترین معضلات قسمت بیماری‌های عفونی بحث مقاومت میکروب‌ها به آنتی بیوتیک‌ها است که این مساله حتی حیات بشر را هم به خطر می‌اندازد.
وی افزود: اگر روند مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک‌ها ادامه یابد در ۵۰ سال آینده دنیای بدون آنتی بیوتیک خواهیم داشت و در آن زمان نتیجه حتی یک عمل ساده جراحی همچون آپاندیس مرگ می‌شود و تمام جراحی‌های مدرن شبیه پیوند کبد، پیوند کلیه و پیوند سایر ارگان‌ها امکانپذیر نخواهد بود.
البرزی ادامه داد: تمام کسانی که دارو‌های شیمی درمانی می‌گیرند، چون به عفونت دچار می‌شوند اگر آنتی بیوتیک نداشته باشیم حیاتشان ۱۰۰ درصد در خطر می‌افتد.
وی تصریح کرد: باکتری‌ها هم هوشمند هستند و در مقابل آنتی بیوتیک‌ها مقاومت ایجاد می‌کنند و هر چه بیشتر آنتی بیوتیک مصرف کنیم احتمال مقاومت میکروب‌ها بیشتر می‌شود.
علت‌های مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک‌ها
موسس مرکز تحقیقات میکروب شناسی بالینی استاد عبدالوهاب البرزی از جمله علت‌های مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک ها، را تجویز نابجای آنتی بیوتیک برای بیماران، مصرف نادرست آنتی بیوتیک در زمان مشخص، مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک، فروش بدون نسخه آنتی بیوتیک در داروخانه‌ها و رعایت نکردن بهداشت در مراکز درمانی دانست.
عبدالوهاب البرزی اضافه کرد: مقاومت میکروب‌ها در مقابل آنتی بیوتیک‌ها در کشور ما سیر صعودی دارد و اگر همین گونه پیش برود ما مجبور می‌شویم بیماران را بدون درمان بگذاریم و بدون درمان هم خطر نابودی و نبودن است.
تشخیص سریع نوع ارگانیزم و آنتی بیوتیک مناسب با استفاده از دستگاه جدید بک تک
پورعباس عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات استاد البرزی و مدیر داخلی مرکز بیان کرد: یکی از آزمایش‌هایی که در تشخیص بیماری‌های عفونی وجود دارد آزمایش کشت خون است.
وی ادامه داد: بوسیله آزمایش کشت خون متوجه می‌شویم که چه ارگانیزم و میکروبی باعث ایجاد عفونت در بیمار شده است.
پورعباس افزود: قبلا آزمایش کشت خون بین ۵ تا ۷ روز طول می‌کشید، ولی امروز با استفاده از دستگاه‌های جدیدتر این زمان به ۲۴ یا ۲۸ ساعت رسیده است.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات استاد البرزی و مدیر داخلی مرکز تصریح کرد: یکی از دستگاه‌های جدید بک تک (BACTEC) نام دارد که نمونه‌های کشت خون در این دستگاه گذاشته می‌شود.
وی افزود: در صورتی که شیشه‌های کشت خون بیمار حاوی میکروب بوده یعنی میکروب یا ارگانیزم در آن رشد کند دستگاه آلارم می‌زند و به ما اعلام می‌کند که این شیشه حاوی میکروب است و باعث عفونت شده است.
پورعباس ادامه داد: بعد از اینکه مشخص شد خون بیمار حاوی عفونت هست اولین کار این است که مشخص کنیم نوع ارگانیزم چیست، و بعد بگوئیم این ارگانیزم به چه نوع آنتی بیوتیکی حساس و مناسب برای درمان است.
وی گفت: این امر در مصرف آنتی بیوتیک‌ها بسیار حیاتی است، چون ما هر چه سرعت عمل و دقتمان در تعیین نوع ارگانیزم بیشتر باشد سریعتر می‌توانیم نوع آنتی بیوتیک را مشخص و از مصرف نابجا و بی رویه آنتی بیوتیک جلوگیری کنیم.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات استاد البرزی و مدیر داخلی مرکز اضافه کرد: این دستگاه نخستین دستگاهی است که در ایران راه اندازی شده و بین ۸ تا ۱۲ ساعت می‌تواند نوع ارگانیزم را مشخص کند و آنتی بیوتیک مناسب را به ما نشان دهد.
مصرف بی رویه آنتی بیوتیک خطری است که حیات بشر را تهدید می‌کند.
مصرف نکردن خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها راحت‌تر و کم هزینه‌تر از مبارزه با مقاومت آنتی بیوتیکی است.
