اردبیل شهرت تاریخی به شهری حسینی دارد. عشق و ارادت به امام حسین (ع) و یاران پاکش در واقعه کربلا به حدی است که در هیچ شهری به اندازه اردبیل تنوع و گستردگی زمانی و مکانی عزاداری‌ها مشاهده نمی‌شود.
در واقع می‌توان به‌جرئت گفت اردبیلی‌ها بیش از دو ماه برای امام شهید خود عزاداری می‌کنند و همه‌ساله مراسم متنوع که برخی قدمتی تا هزار سال دارد، با نظم و انضباط در گوشه گوشه شهرها و روستاهای این استان برگزار می‌شود.
از جمله مراسم طشت گذاری از سه روز مانده به محرم، مراسم عزاداری محلات شش‌گانه در بازار تاریخی اردبیل، شبیه‌خوانی، سینه‌زنی و زنجیرزنی در مساجد و شمع گردانی در تاسوعای حسینی مهم‌ترین و شاخص‌ترین مراسمات عزاداری است.
بعد از شهادت امام حسین (ع) نیز مراسم عزاداری همچنان تا پایان ماه محرم و صفر ادامه یافته و به ویژه فعالیت دسته‌های عزاداری و نذر و احسان ادامه‌دار است.
پخت حلوای سنتی در سوگ امام شهید
بعد از شهادت امام حسین (ع) در روز عاشورا، اردبیلی‌ها در قالب دسته‌های عزاداری، حضور در مساجد و هیئت‌ها و نذر و احسان در منازل، در این روز به سوگ امام شهید خود می‌نشینند.
شب شهادت از گذشته در برخی مساجد قدیمی شهر، حلوای سنتی پخته شده و در بین نیازمندان محله تقسیم می‌شود.
کهنسال اردبیلی گفت: حلوای سنتی اردبیل، حلوایی با آرد، زعفران، کره و شکر است که پخت آن نزدیک به حداقل پنج ساعت زمان نیاز دارد.
پوراندخت سپاسی تصریح کرد: برخی مساجد با کمک مردم خیر محله، در شب عاشورا حلوای سنتی پخته و صبح روز بعد یا در سفره‌های سحر مزاری و یا خانه به خانه نسبت به پخش و احسان آن اقدام می‌کنند.
وی افزود: در برخی مواقع یکی از شهروندان و یا ساکنان محله هزینه پخت حلوا را متقبل می‌شود و حلوا در بین ساکنان محله خانه به خانه توزیع می‌شود.
به گفته سپاسی در اغلب مساجد قدیمی شهر اردبیل اسباب و لوازم پخت حلوا از جمله طشت‌های بزرگ مسی وجود دارد و به صورت معمول مردان محله جهت پخت حلوا در شب عاشورا به مساجد می‌روند.
سفره‌های نذری صبحانه در هیئت‌ها
بخشی از حلوای پخته شده به گفته این شهروند در سفره‌های احسان صبحانه روز ۱۱ محرم نیز توزیع می‌شود بطوریکه صبح روز بعد از شهادت که به روز سحر مزاری شناخته می‌شود، در اغلب مساجد، حسینیه‌ها و هیئت‌های عزاداری سفره‌های نذری گسترده شده و برای هر مهمانی صبحانه داده می‌شود.
شهروند اردبیلی در این خصوص گفت: این سفره‌ها بدون دعوت بوده و هر فردی مهمان سفره احسان امام حسین (ع) است.
ناصری افزود: در برخی مواقع صبحانه به خانه نیازمندان، کهنسالان و بیماران نیز فرستاده می‌شود.
به گفته این شهروند مراسم سحر مزاری که در اولین صبح بعد از مرگ فردی برگزار می‌شود، به این ترتیب است که اعضای خانواده به زیارت قبر وی رفته و دعا می‌خوانند.
ناصری تأکید کرد: بعد از شهادت امام حسین (ع) نیز در هیئت‌ها و مساجد سفره صبحانه گسترده شده و سپس حضار به عزاداری، دعا و قرآن‌خوانی می‌پردازند.
حضور دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها
بر خلاف تصور عموم عزاداری در اردبیل بعد از شهادت امام حسین (ع) به پایان نمی‌رسد. در روز پس از شهادت نیز عزاداری دسته‌های عزاداری محلات به قوت خود باقی است و البته با شدت روزهای تاسوعا و عاشورا برگزار نمی‌شود.
بیشترین تمرکز عزاداری دسته‌ها در روز سوم شهادت است که به صورت گسترده‌تر در معابر و خیابان‌ها حضور یافته و عزاداری می‌کنند.
در روز بعد از شهادت، نذری و احسان در اغلب مناطق اردبیل مشاهده می‌شود و اردبیلی‌ها با اعتقاد قلبی به عزاداری امام حسین (ع) سفره‌های نذری گسترده و یا غذای نذری پخش می‌کنند.
عزاداری‌ها در اردبیل از گستردگی زمانی و مکانی برخوردار است که نمی‌توان مشابه آن را در استان دیگری مشاهده کرد
به گفته مدیرکل تبلیغات اسلامی استان عزاداری‌ها در اردبیل از گستردگی زمانی و مکانی برخوردار است که نمی‌توان مشابه آن را در استان دیگری مشاهده کرد.
حجت‌الاسلام مهدی ستوده تصریح کرد: در عزاداری امام حسین(ع) پیر و جوان و زن و مرد حضور دارند و می‌توان عزاداری‌ها را تا سطح روستاها و تمامی محلات شهری مشاهده کرد.
وی افزود: از سویی اردبیلی‌ها استقبال کم‌نظیری از ماه محرم داشته و عزاداری‌ها نیز تا پایان محرم و اربعین حسینی ادامه دارد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تأکید کرد: مراسمات عزاداری در اردبیل همچنین از سابقه تاریخی برخوردار است و نام‌گذاری اردبیل به شهر حسینی به واسطه این غنای تاریخی و فرهنگی است.
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/مهر