حمزه ولوی دوشنبه شب در همایش «تالاب» در شیراز بیان کرد: تمدن های بشری همواره بر مبنای منابع آبی شکل گرفته اند که این امر وابستگی تمدن بشری را به آب نشان می دهد و بدون آب امکان تشکیل و تداوم هیچ تمدنی وجود نداشته است.
وی با بیان اینکه در طول تاریخ همواره تمدن ها به علت برخورداری از منابع آب قابل اطمینان دوام یافته اند، گفت: تمدن و توسعه وابستگی تنگاتنگ و جدایی ناپذیری با منابع آبی دارند.
معاون فنی محیط زیست فارس اظهار داشت: با وجود اینکه کشور ما سابقه طولانی در مدیریت آب داشته و مخترعین قنات ها ایرانیان بوده اند، ولی امروز می بینیم که در مدیریت آب موفق نبوده و از منابع آب به درستی استفاده نکرده ایم.
ولوی تصریح کرد: تالاب های ما گرفتار مسائلی از قبیل برداشت بی رویه و آلودگی شدید هستند یعنی علاوه بر اینکه آب ها را بی رویه برداشت می کنیم آن چه را نیز که باقی می ماند به شدت آلوده می کنیم.
وی افزود: از آب های سطحی بیش از حد مجاز برداشت شد و بعد از آن هم آلوده شدند.
معاون فنی محیط زیست فارس با عنوان اینکه تالاب های کشور را می توان به سه دسته تقسیم کرد، گفت: دسته اول تالاب هایی هستند که به علت برداشت بی رویه آب در بالا دست خشک شده اند که دریاچه های طشک و بختگان از این قبیل هستند که به خاطر برداشت بی رویه رو به خشکی رفته اند، اگر چه خشکسالی نیز این قضیه را تشدید کرده است.
ولوی اضافه کرد: دسته ای دیگر از دریاچه ها مثل کافتر و پریشان به علت حفر بی رویه چاه در حوزه دریاچه و دسته سوم نیز به علت فعالیت های انسانی چون ایجاد جاده ها، خشک شده اند.
وی یادآور شد: در استان فارس حدود ۱۰ تالاب مهم وجود دارد که از مهم ترین آن ها طشک و بختگان هستند که ما شرایط پر آب آن ها را در سال های ۸۱ و ۸۱ مشاهده کرده ایم و از ۸۴ به بعد رو به خشکی رفته اند و از ۸۷ کاملا خشک شده اند.
معاون فنی محیط زیست فارس با بیان اینکه هر کشوری متناسب با جمعیت خود به منابع آبی نیاز دارد که تنها در نیاز برای آب شرب یا آب مورد نیاز برای مسائل بهداشتی خلاصه نمی شود، ابراز داشت: ایران ۳۰ میلیارد متر مکعب منابع آبی مجازی یعنی محصولاتی که برای تولید نیازمند آب هستند، وارد کرده است.
ولوی تاکید کرد: کشور باید به سمت تولید محصولاتی حرکت کند که یا نیازمند به آب نباشند، و یا این که آب شیرین نیاز نداشته باشند و باید سعی کند محصولاتی را که برای تولید نیازمند آب هستند از بقیه نقاط دنیا وارد کند.
وی ادامه داد: می توان به نقطه ای رسید که ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب مجازی وارد کشور کرد.
معاون فنی محیط زیست فارس گفت: اگر سطح زیر کشت محصولات کشاورزی را کاهش دهیم، در روش های آبیاری تجدید نظر کرده و به سمت کشت گونه هایی برویم که نیازمند آب کمتری هستند می توانیم منابع آبی را مدیریت کرده و مقادیر بسیار زیادی از آب را صرفه جویی کنیم.
ولوی در ادامه تصریح کرد: پس از اینکه در آب صرفه جویی کردیم نباید دوباره برای آن کارکرد و شیوه مصرف جدیدی تعریف کنیم واگر قرار بر صرفه جویی است نباید از آن برای افزایش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی استفاده شود.
وی بیان کرد: سال هاست که برای صادرات مواد غذایی از کشور برنامه ریزی می شود در حالی که چون این امر به آب زیادی نیاز دارد، پتانسیل انجام آن در کشور ما موجود نیست.
معاون فنی محیط زیست فارس با بیان اینکه دریاچه بختگان از نظر تنوع زیست محیطی در دنیا بی نظیر است، اظهار داشت: سالانه نزدیک به ۶۰ گونه وارد این دریاچه می شوند که متاسفانه در چند سال اخیر وقتی به این دریاچه می رسند با خشکی مواجه شده و در نهایت به مقصد نهایی خود نمی رسند و از بین می روند.
ولوی گفت: ما می توانستیم در کنار دریاچه های استان اقتصاد پایدار گردشگری را شکل دهیم که متاسفانه پیش از شناسایی این ظرفیت باعث از بین رفتن دریاچه ها شدیم.
وی با تاکید بر اینکه اگر کشاورزی که بر مبنای منابع آبی باشد، پایدار نیست، گفت: باید از خیر دو سوم باغاتی که در استان ایجاد کرده ایم بگذریم تا بتوانیم یک سوم باقی مانده را نگه داریم و گرنه این یک سوم را نیز همان طور که دریاچه هایمان را از دست دادیم، از دست می دهیم.
منابع آبی تجدید شونده فارس به ۱۰ میلیارد متر مکعب رسیده است
رئیس گروه حفاظت محیط زیست آب منطقه ای فارس نیز در این همایش بیان کرد: بحث گرم شدن زمین مسئله ای است که به شکل «گلوبال» در جهان مطرح است و سال ۲۰۱۴ از نظر گرم شدن زمین در طول تاریخ بی سابقه بوده است و پیش بینی می شود که سال ۲۱۰۰ خشکسالی، گرمای سوزان و طوفان های وحشتناکی در دنیا ایجاد شود.
احمد رضا عیسایی اظهار داشت: منابع آب تجدید شونده کشور طی هفت سال اخیر از ۱۳۰ میلیارد متر مکعب به ۱۰۴ میلیارد مکعب رسیده است و در استان نیز این رقم نیز از ۱۳ میلیارد متر مکعب به ۱۰ میلیارد متر مکعب رسیده است.
وی بیان کرد: میزان بارندگی در استان در سال های اخیر هر ساله با کاهش رو به رو بوده است و با وجود این کاهش بارندگی، کمبود منابع آب استان جبران نشده اند.
رئیس گروه حفاظت محیط زیست آب منطقه ای فارس عنوان کرد: حتی با پر کردن چاه هایی که در حوزه دریاچه ها هستند، با وجود خشکسالی، روند خشک شدنشان تنها به تاخیر می افتد.
عیسایی افزود: با توجه به اینکه اقلیم عوض شده است و با توجه به روند بارندگی، نباید دیگر به دنبال احیای تالاب ها بود.
