عضو هیئت‌علمی مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت:ایران صاحب تمدن بوده و بسیاری از نوآوری‌ها و تولید علم‌ها محصول ایران ما است و از آن جمله اخلاق پزشکی را می‌توان برشمرد که طب ما حتی قبل از آن‌که اسلام به این کشور ورود پیدا کند اخلاق‌محور بود و زمانی که اسلام به ایران آمد محوریت اخلاقی طب ایران بیشتر شد.
دکتر محمدرضا رجب‌نژاد در حاشیه همایش اهل‌بیت و تولید علم در جمع خبرنگاران اظهار داشت: ما ایرانیان صاحب تمدنی بی‌نظیر بوده‌ایم و طب و اخلاق پزشکی ما تلاقی همه طب‌ها و اخلاق پزشکی متنوع جهان بوده است.
وی افزود: هیچ جای جهان طبی نیست که شامل تمام طب‌ها باشد چنانکه طب یونان مخصوص خود آنان و طب چین و یا هند مختص به خود آنان است اما طبی که توانست که تمام طب‌ها را بر گرد خود جمع کند، طب ایران بود.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: ایران دوره باستان محل تلاقی طب‌ها و اخلاق‌ها بوده است و به‌عنوان‌مثال در جندی‌شاپور طبیبانی از هند، یونان، روم و ... داشته‌ایم و دانشگاه و بیمارستان ما در آن دوره بین‌المللی بوده است.
وی اضافه کرد: در مراکز آموزش طب ایران در دوران پیش از اسلام از سراسر دنیا دانشجو می‌پذیرفتند چنانکه در آن زمان «بروزیه طبیب» بنا داشت بر روی گیاهان دارویی هند کار کند و کلیله و دمنه را نیز با خود آورد و ترجمه کرد.
رجب‌نژاد خاطرنشان کرد: ایران صاحب تمدن بوده و بسیاری از نوآوری‌ها و تولید علم‌ها محصول ایران ما است و از آن جمله اخلاق پزشکی را می‌توان برشمرد که طب ما حتی قبل از آن‌که اسلام به این کشور ورود پیدا کند اخلاق‌محور بود و زمانی که اسلام به ایران آمد محوریت اخلاقی طب ایران بیشتر شد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بیان کرد: در سه قرن نخست تمدن اسلامی هر چه بود مربوط به یونان و روم و جالینوس و بقراط بود اما باز نخستین کسی که مؤدبانه بر بقراط و جالینوس ایراد گرفت و در طب نوآوری کرد از ایرانیان و جناب رازی بود.
وی ابراز داشت: جناب رازی به‌عنوان یک طبیب اخلاق‌محور است چنانکه در کل زندگی فقیر بود و هیچ‌گاه ثروت‌اندوزی نکرد و برخلاف «ابن ماسویه» و دیگران که از طب نان می‌خوردند، او رایگان مردم را درمان می‌کرد و حتی برای تهیه داروها هزینه هم متحمل می‌شد.
رجب‌نژاد تصریح کرد: جناب رازی در هزار و اندی سال قبل که جهان معنای طب را نمی‌فهمید (تا چه رسد به اخلاق پزشکی)، می‌گفت طبابت شغل نیست.
وی سپس با اشاره به تحقیقات حکیم شیخ‌الرئیس بوعلی سینا در باب طب، اظهار داشت: بوعلی سینا شهر به شهر می‌رفت و به مردم خدمت می‌کرد و در هنگام بروز مشکل علمی وضو می‌گرفت و نمازی به‌جای می‌آورد و چنانکه شاگردان شیخ‌الرئیس نقل می‌کنند یکی از علل فوت زودهنگام بوعلی زحماتی بود که شبانه‌روز متحمل می‌شد.
عضو هیئت‌علمی موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل در ادامه افزود: بنابر همین رویکرد اخلاق‌محور، جناب رازی قسم‌نامه بقراط را احیا کرد و یا علی ابن عباس اهوازی عهدنامه و قسم‌نامه نوشت.
وی ادامه داد: هستی یک پزشک اخلاق است که اگر به خدا و روز جزا معتقد باشد قضایا به گونه مناسبی پیش می‌رود و حتی اگر پزشک دیدگاه دینی هم نداشته باشد باز از نظر انسانی مسئول است.
رجب‌نژاد همچنین گفت: طبیب اگر اخلاق نداشته باشد طبیب نیست چراکه اخلاق پزشکی قبل از آن‌که اسلامی باشد، انسانی است.
وی ادامه داد: با این اوصاف، جامعه پزشکی باید ملزم به اخلاق بوده، حرائم بیمار را پاس بدارد و توجه کند که طبیب تنها وسیله است و در زمان نیاز بیمار از نظر شرعی و اخلاقی موظف است به وی خدمات دهد.
رجب‌نژاد خاطرنشان کرد: هیچ طبی در نزاع با طب دیگر نیست و طب سنتی در جنگ با طب رایج نبوده و طب مکمل نیز در نفی طب رایج نیست.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه تصریح کرد: طب رایج ما کامل نیست اما کارهای بزرگ بسیاری انجام داده و جان‌های بی‌شمار را نجات داده، از سویی طب سنتی نیز ناقص است و حتی طب مکمل با صدها زیرشاخه از قبیل هومیوپاتی، کایروپرکتیک، آیورودا و ... نیز ناقص است و اینها با در کنار هم قرار گرفتن کامل می‌شوند.
وی یادآور شد: گاهی فلان طب در درمان فلان بیماری با فلان روش خوب عمل می‌کند و آن دیگری در جای دیگری قوی‌تر است و در کنار هم قرار گرفتن این طب‌های گوناگون باعث می‌شود که بیمار با بهترین روش و کمترین هزینه درمان شود.
رجب‌نژاد افزود: امیدواریم که در بتوانیم گذشته جهان‌شمول خود در طب را احیا کرده و به سمتی برویم که تنها یک روش در طب برای درمان مدنظر نباشد بلکه بیمار روش‌های متعدد پیش رو داشته باشد و پزشک سنتی از دکتر امروزین نظر بخواهد و آن دیگری حتی از یک درمانگر مکمل برای تکمیل روش خود استفاده کند.
عضو هیئت‌علمی موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل اظهار داشت: همه طب‌ها به هم احتیاج دارند و وقتی روش‌های مختلف درمان و پیشگیری کنار هم قرار گیرند مولود مبارکی به دنیا می‌آید که کاهش بیماری‌ها، جدی گرفته شدن حفظ‌الصحه و نیاز کمتر به احداث مراکز درمانی و هزینه‌های کلان را به ارمغان می‌آورد.
وی متذکر شد: وقتی می‌شود یک عارضه را با «تغذیه‌درمانی» بهبود بخشید نیازی به استفاده از داروی شیمیایی نیست و وقتی می‌توان با یک روش، جراحی انجام نداد مناسب است که از آن روش جایگزین بهره برد.
رجب‌نژاد اضافه کرد: امید که دانشگاه‌های پزشکی ما به این سمت بروند که همه زبان هم را بفهمند و توجه کنند که موضوع همه این طب‌ها انسان است و ازاین‌رو باید تمام دانشگاه به دنبال آن باشند که با کمترین هزینه و بهترین روش پیشگیری، تشخیص و درمان به نحو احسن را محقق سازند.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: برای تحقق این مهم باید بین علوم تجربی و علوم انسانی آشتی برقرار شود چراکه تجربه یکی از راه‌های کشف حقیقت است.
وی بیان کرد: نمی‌شود طب انسان را درمان کند بدون آن‌که بداند انسان کیست و سلامت و بیماری چیست. رجب نژاد سپس گفت: ما نیاز داریم که در این حوزه‌ها نظریه‌پردازی کنیم و برای نظریه‌پردازی باید جهان و انسان را به‌درستی بشناسیم.
رجب‌نژاد اظهار داشت: سلامت و بیماری زمانی درست تعریف می‌شود که انسان را درست بشناسیم و آنگاه می‌شود انسان را درست شناخت که جهان را به‌درستی شناخت، ازاین‌رو باید انقلاب عظیمی در نظام علمی ما رخ‌داده و علوم مختلف باهم آشتی کنند که خیر رخ دادن این موضوع درنهایت به مردم می‌رسد و شاهد بایگانی پایان‌نامه‌ها نخواهیم بود.
وی افزود: هیچ جای جهان طبی نیست که شامل تمام طب‌ها باشد چنانکه طب یونان مخصوص خود آنان و طب چین و یا هند مختص به خود آنان است اما طبی که توانست که تمام طب‌ها را بر گرد خود جمع کند، طب ایران بود.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: ایران دوره باستان محل تلاقی طب‌ها و اخلاق‌ها بوده است و به‌عنوان‌مثال در جندی‌شاپور طبیبانی از هند، یونان، روم و ... داشته‌ایم و دانشگاه و بیمارستان ما در آن دوره بین‌المللی بوده است.
وی اضافه کرد: در مراکز آموزش طب ایران در دوران پیش از اسلام از سراسر دنیا دانشجو می‌پذیرفتند چنانکه در آن زمان «بروزیه طبیب» بنا داشت بر روی گیاهان دارویی هند کار کند و کلیله و دمنه را نیز با خود آورد و ترجمه کرد.
رجب‌نژاد خاطرنشان کرد: ایران صاحب تمدن بوده و بسیاری از نوآوری‌ها و تولید علم‌ها محصول ایران ما است و از آن جمله اخلاق پزشکی را می‌توان برشمرد که طب ما حتی قبل از آن‌که اسلام به این کشور ورود پیدا کند اخلاق‌محور بود و زمانی که اسلام به ایران آمد محوریت اخلاقی طب ایران بیشتر شد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بیان کرد: در سه قرن نخست تمدن اسلامی هر چه بود مربوط به یونان و روم و جالینوس و بقراط بود اما باز نخستین کسی که مؤدبانه بر بقراط و جالینوس ایراد گرفت و در طب نوآوری کرد از ایرانیان و جناب رازی بود.
وی ابراز داشت: جناب رازی به‌عنوان یک طبیب اخلاق‌محور است چنانکه در کل زندگی فقیر بود و هیچ‌گاه ثروت‌اندوزی نکرد و برخلاف «ابن ماسویه» و دیگران که از طب نان می‌خوردند، او رایگان مردم را درمان می‌کرد و حتی برای تهیه داروها هزینه هم متحمل می‌شد.
رجب‌نژاد تصریح کرد: جناب رازی در هزار و اندی سال قبل که جهان معنای طب را نمی‌فهمید (تا چه رسد به اخلاق پزشکی)، می‌گفت طبابت شغل نیست.
وی سپس با اشاره به تحقیقات حکیم شیخ‌الرئیس بوعلی سینا در باب طب، اظهار داشت: بوعلی سینا شهر به شهر می‌رفت و به مردم خدمت می‌کرد و در هنگام بروز مشکل علمی وضو می‌گرفت و نمازی به‌جای می‌آورد و چنانکه شاگردان شیخ‌الرئیس نقل می‌کنند یکی از علل فوت زودهنگام بوعلی زحماتی بود که شبانه‌روز متحمل می‌شد.
عضو هیئت‌علمی موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل در ادامه افزود: بنابر همین رویکرد اخلاق‌محور، جناب رازی قسم‌نامه بقراط را احیا کرد و یا علی ابن عباس اهوازی عهدنامه و قسم‌نامه نوشت.
وی ادامه داد: هستی یک پزشک اخلاق است که اگر به خدا و روز جزا معتقد باشد قضایا به گونه مناسبی پیش می‌رود و حتی اگر پزشک دیدگاه دینی هم نداشته باشد باز از نظر انسانی مسئول است.
رجب‌نژاد همچنین گفت: طبیب اگر اخلاق نداشته باشد طبیب نیست چراکه اخلاق پزشکی قبل از آن‌که اسلامی باشد، انسانی است.
وی ادامه داد: با این اوصاف، جامعه پزشکی باید ملزم به اخلاق بوده، حرائم بیمار را پاس بدارد و توجه کند که طبیب تنها وسیله است و در زمان نیاز بیمار از نظر شرعی و اخلاقی موظف است به وی خدمات دهد.
رجب‌نژاد خاطرنشان کرد: هیچ طبی در نزاع با طب دیگر نیست و طب سنتی در جنگ با طب رایج نبوده و طب مکمل نیز در نفی طب رایج نیست.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه تصریح کرد: طب رایج ما کامل نیست اما کارهای بزرگ بسیاری انجام داده و جان‌های بی‌شمار را نجات داده، از سویی طب سنتی نیز ناقص است و حتی طب مکمل با صدها زیرشاخه از قبیل هومیوپاتی، کایروپرکتیک، آیورودا و ... نیز ناقص است و اینها با در کنار هم قرار گرفتن کامل می‌شوند.
وی یادآور شد: گاهی فلان طب در درمان فلان بیماری با فلان روش خوب عمل می‌کند و آن دیگری در جای دیگری قوی‌تر است و در کنار هم قرار گرفتن این طب‌های گوناگون باعث می‌شود که بیمار با بهترین روش و کمترین هزینه درمان شود.
رجب‌نژاد افزود: امیدواریم که در بتوانیم گذشته جهان‌شمول خود در طب را احیا کرده و به سمتی برویم که تنها یک روش در طب برای درمان مدنظر نباشد بلکه بیمار روش‌های متعدد پیش رو داشته باشد و پزشک سنتی از دکتر امروزین نظر بخواهد و آن دیگری حتی از یک درمانگر مکمل برای تکمیل روش خود استفاده کند.
عضو هیئت‌علمی موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل اظهار داشت: همه طب‌ها به هم احتیاج دارند و وقتی روش‌های مختلف درمان و پیشگیری کنار هم قرار گیرند مولود مبارکی به دنیا می‌آید که کاهش بیماری‌ها، جدی گرفته شدن حفظ‌الصحه و نیاز کمتر به احداث مراکز درمانی و هزینه‌های کلان را به ارمغان می‌آورد.
وی متذکر شد: وقتی می‌شود یک عارضه را با «تغذیه‌درمانی» بهبود بخشید نیازی به استفاده از داروی شیمیایی نیست و وقتی می‌توان با یک روش، جراحی انجام نداد مناسب است که از آن روش جایگزین بهره برد.
رجب‌نژاد اضافه کرد: امید که دانشگاه‌های پزشکی ما به این سمت بروند که همه زبان هم را بفهمند و توجه کنند که موضوع همه این طب‌ها انسان است و ازاین‌رو باید تمام دانشگاه به دنبال آن باشند که با کمترین هزینه و بهترین روش پیشگیری، تشخیص و درمان به نحو احسن را محقق سازند.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: برای تحقق این مهم باید بین علوم تجربی و علوم انسانی آشتی برقرار شود چراکه تجربه یکی از راه‌های کشف حقیقت است.
وی بیان کرد: نمی‌شود طب انسان را درمان کند بدون آن‌که بداند انسان کیست و سلامت و بیماری چیست. رجب نژاد سپس گفت: ما نیاز داریم که در این حوزه‌ها نظریه‌پردازی کنیم و برای نظریه‌پردازی باید جهان و انسان را به‌درستی بشناسیم.
رجب‌نژاد اظهار داشت: سلامت و بیماری زمانی درست تعریف می‌شود که انسان را درست بشناسیم و آنگاه می‌شود انسان را درست شناخت که جهان را به‌درستی شناخت، ازاین‌رو باید انقلاب عظیمی در نظام علمی ما رخ‌داده و علوم مختلف باهم آشتی کنند که خیر رخ دادن این موضوع درنهایت به مردم می‌رسد و شاهد بایگانی پایان‌نامه‌ها نخواهیم بود.
