تابناک فارس به نقل از صدا و سیما: وجود کارخانه‌های آلاینده در سطح شهر و در مجاورت مناطق مسکونی، همواره به عنوان یک چالش وجود داشته که به دنبال آن ضرورت انتقال این واحدهای صنعتی را مطرح شده است.
استقرار واحدهای صنعتی از یک سو باعث رونق منطقه می‌شود و علاوه بر افزایش توانِ اشتغالزایی، در ارتقاء دیگر شاخص‌های اقتصادی آن منطقه، موثر است اما در کنار این مزایا، مشکل آلودگی هوا نیز وجود دارد.
تقابل نابرابر
این چالش، از یک سو ساکنان مجاورِ کارخانه و از سوی دیگر کارکنان واحدهای صنعتی را درگیر خود می‌کند و در یک تقابلی نابرابر قرار می‌دهد.
تقابلی که یک سمت آن توسعه تولیدات صنعتی و سوی دیگر آن لزوم حفظ محیط زیست و پیشگیری از وجود آلاینده‌های کارخانه‌ها است.
طرح انتقال صنایع آلاینده به خارج از محدوده شهری، از اوایل دهه 70 در قوانین زیست محیطی کشور عنوان شد که طبق این قانون صنایع آلاینده، باید ملاک ها و معیارهایی را رعایت نموده تا آلودگی ناشی از آنان برای محدوده مسکونی و سازه‌های شهری، زیان‌آور نباشد. که در غیر این صورت انتقال این واحدها در دستور کار قرار می‌گرفت.
هرچند راه ساده‌تر استقرار کارخانه در محدوده خارج شهر، در همان بدو تاسیس است. اما از آنجا که برخی از واحدهای صنعتی هنگام تاسیس، با منطقه مسکونی در کلان‌شهر شیراز این مسأله مطرح شد و انتقال کارخانه های سیمان، روغن نباتی و پشم شیشه که در سطح شهر قرار دارند و آلایندگی آنان برای ساکنان منطقه زیان‌بار تلقی می‌شود، در دستور کار قرار گرفت.
انتقال کارخانه پشم شیشه به خارج از شهر شیراز، از 9 سال پیش مطرح شد اما این کارخانه با آلایندگی موجود هنوز در محدوده شهری مستقر است. هر چند طی 2 سال گذشته مسیر انتقال این واحد صنعتی، شکل جدی‌تری به خود گرفته است.
بنا بر اعلام سازمان صنعت و معدن فارس، سال گذشته این پروژه پیشرفت فیزیکی مناسبی داشته و فرایند اجرایی آن در منطقه ویژه، طبق برنامه زمان بندی که مدیریت کارخانه پشم شیشه ارائه داده، می‌باشد.
همچنین اعلام شد که کارخانه پشم شیشه سال 1401 در منطقه ویژه به بهره‌برداری برسد و شاهد تعطیلی این کارخانه در شهر شیراز هستیم.
تعلل در انتقال پشم شیشه ناشی از کمبود اعتبار است
موضوعی که معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست فارس نیز به آن اشاره نمود و گفت که پشم شیشه طبق برنامه زمان‌بندی تا پایان سال 1401 باید به منطقه ویژه منتقل شود.
قاسم نهاوندی، تیر ماه امسال نیز به خبرنگار فارس گفت: کارخانه جدید پشم شیشه، خارج از شهر شیراز در حال احداث است اما مشکل تامین اعتبار باعث شده این پروژه تکمیل نشود.
وی ادامه داد: ما مکاتبات لازم را انجام دادیم و پیگیری جهت انتقال کارخانه انجام شده است.
نهاوندی بیان کرد: مطابق کارگروه ماده 14 قانون هوای پاک، مجتمع‌های صنعتی آلاینده باید خارج از محدوده شهری استقرار یابند.
معاون محیط زیست فارس اظهار داشت: به موجب همین اصل، انتقال کارخانه های پشم شیشه، سیمان و روغن نباتی در دست اقدام قرار دارد و جابجایی تاسیسات آنها یک ضرورت است.
آغاز احداث کارخانه فعلی در منطقه خالی از سکنه بود
طی همان روزها (اول تیر ماه)، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس در نشستی که به منظور بررسی انتقال کارخانه‌های آلاینده در محل دفتر معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس برگزار شد، گفت: توجه به برنامه توسعه کارخانه پشم شیشه شیراز و لزوم حمایت از این بنگاه تولیدی و نظر به گلایه‌مندی مردم محل استقرار این کارخانه از آلودگی‌های محیطی ناشی از فعالیت این مجموعه، تصمیم به برگزاری این جلسه با حضور مدیران ارشد کارخانه مذکور و مدیران دستگاه‌های اجرایی مربوطه گرفتیم.
سید مهدی خادمی با اشاره به حمایت‌های همه جانبه دولت از بنگاه‌های تولیدی، بر ضرورت توجه به سلامت عمومی و لزوم تمکین صنایع آلاینده از پروتکل‌های سازمان محیط زیست به اصلاح فرآیندهای آلاینده‌زا از سوی صنایع یاد شده تاکید کرد.
وی با اشاره به شروع احداث این کارخانه در منطقه خالی از سکنه و مجاورت منازل و سکونتگاه‌های شهری در این محدوده جغرافیایی همچنین سوابق اصلاح فرآیندهای خطوط تولید و تجهیز خطوط به فیلترهای پیشرفته، افزود: انتقال کارخانه پشم شیشه به منطقه ویژه اقتصادی شیراز در دست انجام است و تاکنون کارهای عمرانی و عملیاتی آن، پیشرفت مناسبی داشته است.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس با اشاره به کسب اطلاعات و بررسی میدانی از وضعیت انتقال، ضمن تایید پیشرفت فیزیکی قریب به ۶۰ درصدی سوله‌های درنظر گرفته شده جهت جابجایی این کارخانه، اظهار داشت: مکان مورد نظر جهت انتقال پشم شیشه شیراز، فاقد هرگونه مشکل بوده و زیر ساخت‌های لازم را جهت استقرار این کارخانه در بر دارد.
معاون برنامه ریزی سازمان صمت فارس در خصوص انتقال کارخانه پشم شیشه به منطقه ویژه اقتصادی شیراز در گفتگو با خبرنگار فارس گفت: منطقه ویژه اقتصادی یک مجموعه مستقل است و ارائه جواز و پروانه کسب در این منطقه بر اساس دستورالعمل خودشان ارائه می‌شود.
سید رضا ساداتی ادامه داد: از آنجا که صدور پروانه در منطقه ویژه انجام می‌شود و در سامانه سازمان صمت به ثبت نمی‌رسد، بهتر است موضوع انتقال کارخانه از مدیرعامل آن پیگیری شود.
وی در پاسخ به اینکه مطابق اعلام سازمان صمت فارس، مقرر بوده کارخانه پشم شیشه تا پایان سال گذشته به مکان جدید انتقال یابد، بیان کرد: این موضوعی بود که ان زمان، پس از پیگیری ما توسط منطقه ویژه اقتصادی مطرح شد.
کارخانه جدید 65 درصد پیشرفت فیزیکی دارد
بر اساس اعلام منطقه ویژه اقتصادی، کارخانه پشم شیشه در این منطقه 65 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و مجوز آب، برق و گاز همچنین مجوز حفر چاه در مکان جدید این واحد صنعتی در حال پیگیری است.
زمین و شرایط تسهیل شده و عوامل کارخانه نیز پای کار هستند اما اینکه برای راه‌اندازی کارخانه جدید، چه بازه زمانی مطرح شده، ارتباطی به منطقه ویژه ندارد و مربوط به کارخانه است.
در حالی که مصاحبه از مسؤولان، پاسخ نهایی را به مدیرعامل کارخانه مرتبط می‌کرد، پیگیری خبرنگار فارس برای مصاحبه با مدیرعامل کارخانه پشم شیشه بی نتیجه ماند.
انتقال کارخانه بعدی در لیست انتظار
طبق اعلام رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شیراز، کارخانه سیمان بر اساس زمان بندی عملیات اجرایی و عمرانی مشخص، تا پایان سال ۱۴۰۴ به طور کامل از شیراز خارج خواهد شد.
انتظار می‌رود انتقال این واحد که مدتها است مطالبه مردم بوده به سرنوشت انتقال پشم شیشه دچار نشود و طبق زمان‌بندی مطرح شده، کارخانه سیمان که گفته می‌شود مکان جدید آن در محور جاده شیراز- خرامه پیشرفت فیزیکی بیش از ۲۰ درصد دارد، تا 2 سال آینده از محل فعلی منتقل شود.
