به گزارش تابناک ایلام؛ کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در قلمرو کمربند بیابانی نیمکره شمالی دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک است که همین امر موجب شده همواره در طول زمان با مشکل کمبود آب مواجه باشد.
در گذشته نیز چون کشاورزی شغل اصلی مردم بوده، نیاکان ما برای تأمین آب مورد نیاز خود به حفر چاهها و قناتها برای بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی پرداختهاند و در طول تاریخ نیز همواره شاهد هستیم که حفر چاهها و قناتها چه در گذشته و چه در زمان حال یکی از بهترین راهکارهای تامین آب مورد نیاز بوده است.
اما با کم شدن بارشها و حفر چاههای غیرمجاز آن هم با عمق بیش از بیست متر، موجب خشک شدن قناتها و چاهها شده و در سطح استان ایلام نیز چاهها و قناتهای تاریخی وجود دارند که در زمره آثار قدیمی قرار میگیرند؛ اما متأسفانه به دلایل مختلفی نظیر بهرهبرداریهای غیر مجاز تخریب شدهاند.
حفر چاه غیر مجاز داد کشاورزان را درآورد
عباس حیدری از کشاورزان استان گفت: همانطور که میدانیم سالانه تعدادی از کشاورزان هستند که برای آبیاری محصولات خود با مشکل مواجهاند به خصوص در فصلهایی که بارش کمتر است همچنین در مواقعی که خشکسالی وجود دارد؛ کمبود آب همواره زیانهایی را به کشاورزان وارد میکند.
وی افزود: کشاورزان نیز برای از بین نرفتن محصولاتشان و برخوردار نشدن از خسارتهای چشمگیر همواره برای آبیاری زمینهای خود در فواصل مختلف از آب چاهها و قناتها استفاده میکنند.
این کشاورز تصریح کرد: اما متأسفانه با گذر زمان و به دلیل حفر چاههای غیرمجاز و یا چاههای خانگی و از طرفی نیز مصرف بیش از حد چاهها مجاز موجب خشک شدن و کم شدن آب بسیاری از قناتها شده است؛ اینها علاوه بر این که منبع بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی هستند میراث نیاکان ما و از منابع گردشگری نیز به شمار میروند.
حفر چاههای غیر مجاز سبب آسیب به سفره آبهای زیرزمینی میشود
بهروز صیدی از دیگر کشاورزان ایلامی گفت: حفر چاههای غیرمجاز و یا مصرف بیش از حد تعادل از چاههای مجاز علاوه بر خشکیده شدن چاهها و قناتها به سفره آبهای زیرزمینی آسیب میزند.
وی افزود:برداشت غیر مجاز از چاهها سبب افت سطح آبهای زیرزمینی، کاهش منابع آبی مجاز و در نهایت با گذر زمان موجب تخریب زمین میشود.
شناسایی 250 حلقه چاه غیر مجاز در استان
احسان یارمحمدی معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکتهای آب منطقهای ایلام گفت: حدود ۱۸۵۰ حلقه چاه و حدود 7 حلقه قنات معتبر شناسنامه دار در سطح استان وجود دارد که منبع بهرهبرداری از آبهای زیر زمینی است و از اهمیت بالایی برای حفاظت و نگهداری برخوردارند.
وی افزود: در خصوص محافظت از چاهها و قناتها در گام اول به مقابله با حفاریهای غیرمجاز در سطح استان پرداختیم که در این راستا از سال ۹۴ تا کنون تعداد ۲۵۰ حلقه چاه غیر مجاز در سطح استان شناسایی و پر شده و هماکنون نیز خوشبختانه از وجود حفر چاه غیر مجاز جدید اطلاعی در دست نیست.
معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای ایلام تصریح کرد: در خصوص حفر چاههای خانگی نیز در مناطق مجاز تا ۲۰ متر مکعب چون نیازی به پمپ و... ندارند، بلامانع است و به مجوز نیاز نخواهند داشت.
یارمحمدی بیان کرد: در گذشته دشتهای مهران، موسیان و برتش دچار افت شدید آبی شدند که با توجه به اقداماتی از جمله ممنوع شدن و صادر نشدن هیچ گونه مجوز حفر در این دشتها و بهبود بارشها در یکی دو سال اخیر وضع آبی چاهها و قناتها تقریباً نسبت به گذشته بهبود یافت و از جمله دشتهایی که شرایط صدور مجوز را دارا هستند میتوان به دشت عباس اشاره کرد.
نصب کنتور بر روی صد حلقه چاه در سطح استان
این مسوول افزود: علاوه بر حفر چاههای غیرمجاز با مشکل اضافه برداشت چاههای مجاز در سطح استان نیز مواجهیم که برای رفع این مشکل اقدام به نصب کنتور بر روی چاهها کردهایم که حدود صد حلقه چاه در سطح استان مجهز به نصب کنتور هستند که بیشترین نصب به شهرستان مهران اختصاص یافته است.
معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقه ایلام در ادامه گفت: برای طرح احیای سفره آبهای زیرزمینی و کنترل افت و کسری مخزن آبخوانها،وزارت نیرو با تعریف طرح تعادل بخشی تغذیه مصنوعی در سال ۹۴، پروژه احیا و تعادل بخشی را آماده کرد.
وی تصریح کرد: پروژه احیا و تعادل بخشی شامل ۱۵ زیر پروژه از قبیل اکیپهای گشت و بازرسی در سطح استان، نصب کنتور هوشمند بر روی چاهها، اطلاعرسانی و فرهنگسازی در خصوص مصرف آب، احیای پروانه، بهرهبرداری و.... است که شرکت آب و فاضلاب وظایف خود را به صورت کامل انجام داده و چهارده اکیپ گشت بازرسی در سطح استان فعال شده که وظیفهی آنها پیگیری تخلفات انجامشده است.
این مسوول در پایان بیان کرد: اقدامات انجام شده در سطح استان، روند افت آبهای زیرزمینی را کاهش داده و حتی موجب بالا آمدن سطح آب هم شده است./ح
فارس