به گزارش تابناک قم، جوانان قم یا حتی موسفیدکرده‌ها در خاطرات کودکی‌هایشان یک قسمت شیرین و مبهم دارند از گشت‌وگذار و خنده و بازی در پارک دورشهر یا همان بوستان «نجمه» که بلندترین چرخ‌فلک شهر را در خود جا داده بود و با تاب‌های برقی و سرسره‌های پیچ در پیچش پر بود از قهقهه کودکان و شادی بزرگ‌ترها از خوشحالی فرزندانشان.
این روزها اما این بوستان را می‌توان از بی‌رونق‌ترین فضاهای شهری در قم دانست. پارک خاطره‌انگیز دوران کودکی بسیاری از جوانان شهر، امروز درختانی دارد که به زحمت سر پا مانده‌اند. درختانی که از قدیمی‌ترین درختان هسته مرکزی شهر قم محسوب می‌شوند و ارزش زیست‌محیطی‌شان قابل اندازه‌گیری نیست؛ اما یکی پس از دیگری در حال خشک شدن هستند.
انتشار تصاویر درختان خشک‌شده این بوستان در روزهای اخیر واکنش‌هایی در فضای عمومی داشته است. جوانانی که دیروزشان را با خاطرات خوش این بوستان سپری کرده‌اند امروز در شهری زندگی می‌کنند که در سال‌های اخیر چند هزار هکتار باغ در آن نابود شده و سرانه تفرجگاهی آن یک‌سوم استاندارد است؛ اما باز با فضای سبز موجود این‌گونه برخورد می‌شود.
این بوستان از موقوفاتی است که شهرداری مدتی بهره‌برداری از آن را به عهده داشته و گویا به دلیل پرداخت نکردن حق اجاره در سال 75 تصرف شده است. حالا مالک، که تخصص و وظیفه‌ای در نگهداری از بوستان‌های شهری ندارد، در مدیریت خود در سال‌های گذشته کار را به جایی رسانده که نه تنها دیگر این بوستان برای هیچ نسلی خاطره‌ساز و نوستالژیک نیست، که با از بین رفتن درختان سبز و کهن، اثر اکولوژیکی آن در شهر به تدریج کم‌رنگ‌تر می‌شود.
درختان در معرض نابودی
«پیام جوادیان»، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری قم، که متولی و متخصص این حوزه در شهر قم است، مسأله نگهداری نشدن مطلوب از بوستان نجمه را تأیید می‌کند.
وی با تأکید بر این‌که درختان کهن این بوستان در معرض نابودی هستند گفت: مذاکراتی درباره این موضوع داشتیم اما مالک از تملک این بوستان سخن می‌گوید.
وی اظهار کرد: رسیدگی‌هایی که در حال حاضر نسبت به این بوستان صورت می‌گیرد، فقط در حدی است که گیاهان آبیاری شوند؛ اما اگر این بوستان در اختیار شهرداری باشد با کیفیت بهتری نگهداری خواهد شد.
جوادیان با بیان این‌که برای این بوستان برنامه‌های بسیار خوبی داریم و اگر مدیریت آن به ما واگذار شود این مکان به یک بوستان بسیار عالی برای مردم تبدیل خواهد شد، افزود: انتهای این بوستان باغی است که معمولاً در آن بسته است. از آنجا که این محدوده کاملاً محفوظ است می‌خواهیم آن را با محصور کردن به صورت کامل به باغ بانوان تبدیل کنیم تا بتوانند به راحتی در آن به ورزش و تفریح بپردازند.
وی ادامه داد: سمت چپ بوستان هم نیاز به بازنگری در فضای سبز دارد و این محدوده یک شهربازی خوب برای کودکان ایجاد می‌کنیم. علاوه بر پکیج بازی، یک زمین ماسه برای بازی کودکان ایجاد خواهیم کرد. در مجموع برنامه‌های ما برای این بوستان کامل است و مورد استقبال مردم قرار خواهد گرفت.
درخت‌ها در قم بسیار گرانبها هستند
«حسن بختیاری»، رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهرقم، هم در واکنش به خبر خشک شدن درختان این بوستان اظهار کرد: ارزش درختان در مناطق کویری مانند شهر قم بسیار زیاد است و زمان و هزینه بسیاری لازم است تا یک درخت تناور شود؛ در نتیجه حراست از درختان کهن باقی‌مانده در شهر وظیفه تمام مردم، مسئولان و نهادهاست.
وی با اشاره به این‌که نگهداری از بوستان‌ها یک امر تخصصی است، گفت: مجموعه‌هایی که مأموریت‌های دیگر دارند، بهتر است برای حفظ بوستان‌ها، آنها را به شهرداری قم واگذار کنند. حتی پیشنهاد ما این است که با حفظ مالکیت شخصی، بهره‌برداری و نگهداری از بوستان را شهرداری به عهده گیرد.
بختیاری افزود: هیچ موضوعی نباید شادابی و طراوت بوستان‌های شهری را تحت تأثیر قرار دهد.
نایب‌رئیس شورای اسلامی شهرقم با بیان این‌که نهادها و سازمان‌های مختلف که فضای سبز در اختیار دارند باید از ظرفیت شهرداری برای حفظ و نگهداری آن استفاده کنند، تصریح کرد: درخت متعلق به یک مجموعه یا نهاد نیست بلکه سرمایه زیست‌محیطی یک شهر است و کارکردی دارد که فراتر از اشخاص و نهادهاست.
وی گفت: بوستان نجمه در حال حاضر نیازمند نگهداری و بهره‌برداری بهتر از این است تا شهروندان بیشتر از آن استفاده کنند. کمک شهرداری به این موضوع می‌تواند هزینه‌های مالک را هم کاهش دهد.
بختیاری با بیان این‌که این بوستان باید یک بوستان شهری باقی بماند، اظهار کرد: تغییر کاربری این بوستان را در هر شرایطی مغایر با اهداف کلانشهری می‌دانیم؛ چرا که در هسته مرکزی شهر با محدودیت شدید فضای سبز روبه‌رو هستیم.
کمک به انتفاع عمومی مردم
«عباس ذاکریان» رئیس کمیسیون خدمات شهری و امور زائرین شورای اسلامی شهرقم، هم با اشاره به این‌که حفظ و توسعه فضای سبز وظیفه شهرداری‌هاست، گفت: شهرداری قم در این موضوع سابقه طولانی دارد و سازمان تخصصی این موضوع هم در شهرداری ایجاد شده که مسلماً تجربه‌ای بسیار بیش از دیگر نهادها دارد.
وی افزود: همان طور که شهرداری در امور نهادهای دیگر دخالت نمی‌کند، نهادهای دیگر هم نباید در امور تخصصی شهرداری مانند نگهداری و بهره‌برداری از فضای سبز دخالتی داشته باشند.
رئیس کمیسیون خدمات شهری و امور زائرین شورای اسلامی شهر قم با اشاره به این‌که بوستان نجمه از معدود بوستان‌هایی است که در مرکز شهر و داخل بافت قرار دارد، گفت: اگر نگهداری و بهره‌برداری مطلوبی از این بوستان صورت گیرد، مردم بسیار بیشتر از آن استقبال خواهند کرد.
وی با اشاره به درخواست از شهرداری برای تملک این بوستان اضافه کرد: این بوستان در طرح تفصیلی به عنوان کاربری فضای سبز دیده شده و به هیچ عنوان امکان تغییر کاربری آن وجود ندارد. در نتیجه انتفاعی از این مجموعه نصیب هیچ کس نخواهد شد. بهترین کار این است که این کار تخصصی به اهلش واگذار شود تا عموم مردم از این بوستان انتفاع برند.
سرانه فضای سبز تفرجی در قم تقریبا یک‌سوم استانداردهای ملی است. این روزها شهرداری تلاش می‌کند بوستان‌های جنگلی را که خارج از محدوده شهر قرار دارند، با ارتقای خدمات، به بوستان شهری تبدیل کند.
در چنین شرایطی وجود یک بوستان سرسبز در نزدیکی هسته مرکزی شهر و یکی از پررفت‌وآمدترین خیابان‌ها، یک موهبت الهی برای کسانی است که از دود و دم و شلوغی‌های شهر خسته‌اند و در نیمه راهشان می‌خواهند قدری نفس به نفس سبز درختان بدهند.
این بوستان برای مردم قم آنقدر آرامش‌بخش، خاطره‌انگیز و باارزش است که حتی فکر کردن به روزی که از میان رفته و تبدیل به یک ساختمان شده باشد، برایشان دردناک است.
بوستان نجمه یا همان «پارک دورشهر» خودمان، یک گوشه سبز از خاطرات هر کسی است که عمرش را در خیابان‌های این شهر گذرانده و دلش برای روزگار سبز و باطراوت گذشته تنگ شده است. خاطره‌ای که سال‌های سال باید زنده بماند.
منبع: همشهری