تابناک فارس به نقل از الی گشت:این بنای تاریخی در قرن ۱۲ ساخته شد، در آن زمان ها مردم از آن به عنوان مسجد و بنایی یادبود استفاده می کردند اما در طول سالیانی که گذشت و محبوبیت زیادی که توانست بین مردم ایران و به خصوص شهر شیراز پیدا کند این بنا به محلی برای جمع شدن و گردهمایی ها بزرگ نیز تبدیل گشت. آرامگاه شاه چراغ یکی از بزرگترین مراکز زیارتی شهر شیراز می باشد.
معماری آرامگاه شاه چراغ
ایوانها
معماری آرامگاه شاه چراغ به اندازه زیباست که از هر قسمت آن می توانیم مطالب زیادی را تهیه کنید. اول به سراغ ایوان های این بنای تاریخی در قسمت شرقی حرم می رویم. اولین ایوان های این مقبره در زمان علاء الدوله قاجار ساخته شده بود، ابعاد ایوان مطهّر پس از توسعه طولی معادل ۳۸٫۳۰ متر و عرض ۵٫۵ متر دارد و دارای ده ستون است. دوازده حجره در دو طرف به صورت دو طبقه ساخته شده و یک دهنه بزرگ در وسط آن وجود دارد که دیواره های آن با گچبری تزئین شده است. در دو طرف درب طلائی حرم مطهّر، دو راهرو وجود دارد که به حرم و ایوان، منتهی میشوند.
شاه چراغ در شیراز
سقف ایوان ها توسط هنرمندان ایرانی به زیبایی تزئین شده در اطراف چهار بر ستون های ایوان، نام های خداوند نقش بسته است. زیر پای ستون ها و نمای جلوی ایوان از سنگ مرمر یکپارچه با طرح های زیبای اسلیمی به دست سنگ تراشان هنرمند حرم مطهر، حجاری شده است. سه رواق به سمت جنوبی ایوان اضافه شده تا علاوه بر ارائهی خدمات بیشتر به زائرین، شمال و جنوب ایوان قرینه شوند. کاشیکاریهای این قسمت در نوع خود کمنظیر هستند. سقف و ستونهای چوبی که در اثر فرسودگی و خوردن موریانه، خطرناک و در شرف انهدام بود با به کار گرفتن ستونهای آهنی برای استخوانبندی تعویض شده است.
ضریح آرامگاه شاه چراغ
جنس ضریح این آرامگاه تاریخی در شهر شیراز تماما از نقره ساخته شده است، و بالای آن با برگ هایی از جنس طلا تزئین شده است. ابعاد ضریح به این ترتیب هستند که ۳٫۵۸ متر طول ضریح، ۲٫۲۶ متر عرض ضریح و ۲٫۹۲ متر ارتفاع آن می باشد. در داخل ضریح، روی مرقد مطهر صندوق بسیار زیبایی وجود دارد که بر روی خاتم کاری های زیبایی نقش بسته است. داخل ضریح، روی مرقد مطهّر صندوقی بسیار زیبا از خاتم قرار دارد. ستونهای بدنهی داخلی و سقف ضریح مطهّر با خاتم و چوب تزیین شدهاند. خاتمکاری داخل این ضریح مطهّردر سال ۱۳۸۲ خورشیدی در کارگاه آستان مقدس ساخته شده است.
درهای ورودی به آرامگاه شاه چراغ
آرامگاه چلچراغ از هفت در ورودی اصلی در صحن مطهر ساخته شده است. دو در از سمت شمال برای ورود خواهران و دو در سمت جنوب برای ورود برادران وجود دارد. به تازگی یک در از جنس طلا و دو در معمولی دیگر از ایوان ساخته شده است. یکی به بازار حاجی و دیگر به مسجد جامع عتیق باز میشود. : ابعاد درطلای ایوان شاه چراغ حدودا دو متر است. روی در و چهارچوبها اشعاری با خط زیبا و با هنر منبت نقش بسته است. در قدیمی حرم مطهر که به در ظلالسلطان مشهور بوده اکنون در موزه نگهداری میشود. در جنوبی از جنس نقره بوده که به در عسکرخانی مشهور است. سازندهی این در، آقا میرزابزرگ زرگر، استاد علیاصغر زرگر و میرزا علی آقا قلمزن و میرزا محمود قلمزن بودهاند.
گنبد منور آرامگاه شاهچراغ
اولین گنبدی که برای آرامگاه شاه چراغ در شهر شیراز ساخته شد در سال ۶۲۳ هجری بود. در آن زمان به نوبه خود دارای معماری بسیار زیبایی بود، پس از گذشت سالیان سال، زلزله در این شهر به وقوع پیوست که باعث فرو ریختن بناهای زیادی از جمله گنبد شاهچراغ نیز شد. این زمین لرزه در سال ۱۲۳۹ رخ داد. در سال ۱۲۴۶ هجری در زمان فتحعلیشاه قاجار، گنبد تعمیر می شود و خطاطی و آینه کاری های زیبای بر روی ساقه های آن نقش می بندد. در سال ۱۳۷۹ هجری گنبد قدیمی برچیده میشود و گنبدی با اسکلت فلزی از آهن تهیه و روی پایههای گنبد سابق کار گذاشته میشود. وزن آهن به کار رفته ۳۶ تن است که یک دوم وزن گنبد سابق است.
گنبد شاه چراغ
گلدستهها
آرامگاه شاه چراغ دارای دو گلدسته در شمال و جنوب ایوان خود می باشد. جنس ساختار این گلدسته ها از بتن آرمه بوده و به این منظور که صدای ملکوتی قرآن و اذان در تمامی شهر پخش شود به طور قرینه در دو طرف ایوان حرم شاه چراغ طراحی و بنا شده است. عملیات کاشیکاری این گلدسته با استفاده از رنگهای طبیعی به زیبایی توسط هنرمندان ایرانی انجام شده است.
گلدسته های شاه چراغ
موزهی آستان مقدس و اشیاء هنری آن
در سال ۱۳۴۴ به منظور جمع آوری آثار و اشیاء که بیشتر شامل نسخ خطی و اسناد و مدارک موزه ای در گوشه ی حرم شاه چراغ موزه کوچکی تاسیس شد. در این مجموعه حدود ۶۰۰ قطعه سفال ارزشمند نگهداری می شود که از شاخص ترین آنها ۱۲ قطعه پیکرک سفالی و ۳۰۰ قطعه سفال موسوم به کوزه ی مخروطی شکل وجود دارد. از دیگر آثار تاریخی که در این موزه موجود می باشد چهارصد سکه از دوران اشکانیان ساسانیا است. همچنین مجموعه ای از اشیاء فلزی که شامل سلاح های جنگی و شمشیرهای مربوط به دوران ولایت شاه عباس صفوی و سلسله قاجار می شود نیز موجود هست. اگر به شیراز شهر شعر و ادب ایران سفر کردید موزه ی آرامگاه شاه چراغ را فراموش نکنید.