عضو هیأت رئیسه شورای هیأت‌های مذهبی و مسئول مجمع عاشقان حضرت محسن(ع) یکی از کسانی است که امسال تصمیم گرفته به سهم خود تولید زباله پلیمری در ایام محرم و صفر را کاهش دهد. او برای این کار قرار است به جای ظروف یک‌بارمصرف پلیمری از ظروفی با پایه گیاهی استفاده کند.
شب به انتهای خود رسیده و سکوتی سنگین خیابان‌های شهر را فراگرفته است. شبی پرازدحام که حضور هیأت‌های عزاداری و دسته‌ها و مردم داغدار سیدالشهدا(ع) رنگ و بوی دیگری به شهر داده بود به سر شد و حالا اما در انتهای شب، صدایی جز خش‌خش جاروی رفتگر شهرداری به گوش نمی‌رسد. نارنجی‌پوشان مانده‌اند با انبوهی از ظروف پلاستیکی و نایلون‌ها و لیوان‌های یک بار مصرف که این‌جا و آن‌جا کنار شمع‌های نیم‌سوخته و پرچم‌های سیاه رها شده‌اند.
خم شدن قامت رفتگران شهرداری برای جمع‌آوری این ظروف و نایلون‌ها از یک طرف و وارد شدن حجم جالب توجهی از زباله‌های پلیمری که تا 400 سال در طبیعت ماندگاری دارند، به سایت دفن زباله، از دیگر نگرانی‌های عزاداری محرم هر سال است.
در حالت عادی حدود 10 درصد زباله جمع‌آوری شده از سطح شهر نایلون‌ها و پلاستیک‌هایی هستند که نه به طبیعت بازمی‌گردند و نه قابلیت بازیافت دارند. این رقم در ایام محرم و صفر به دلیل فعالیت هیأت‌های مذهبی بسیار بالاتر می‌رود. از طرفی توزیع غذا و نوشیدنی‌ها در ظروف یک بار مصرف پلیمری تهدیدی برای سلامتی عزاداران سیدالشهدا(ع) محسوب می‌شود که دستگاه‌های متولی نباید نسبت به آن بی‌تفاوت باشند.
اطلاع‌رسانی به هیأت‌ها
عضو هیأت رئیسه شورای هیأت‌های مذهبی و مسئول مجمع عاشقان حضرت محسن(ع) یکی از کسانی است که امسال تصمیم گرفته به سهم خود تولید زباله پلیمری در ایام محرم و صفر را کاهش دهد. او برای این کار قرار است به جای ظروف یک‌بارمصرف پلیمری از ظروفی با پایه گیاهی استفاده کند.
«جواد اشعری» می‌گوید: این ظروف حداقل دو برابر گران‌تر از ظروف پلیمری هستند و اگر دستگاه‌های متولی مانند شهرداری و مرکز بهداشت می‌خواهند هیأت‌ها بیشتر از ظروف گیاهی استفاده کنند باید برای خرید این ظروف یارانه در نظر بگیرند.
وی در عین حال در جایگاه عضویت هیأت رئیسه شورای هیأت‌های مذهبی استان قم، با بروشور و پیامک و... تلاش کرده خطرهای استفاده از ظروف پلیمری را به همکارانش در دیگر هیأت‌ها گوشزد کند.
مشارکت با هیأت‌های مذهبی
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم، گران‌تر بودن ظروف یک بار مصرف با پایه گیاهی را دلیل سیاست‌های غلط در این زمینه می‌داند. «سیدعبدالله میرابراهیمی» می‌افزاید: علت فاصله زیاد ظروف یک بار مصرف پلیمری و گیاهی این است که ظروف پلیمری را می‌توانیم با کمترین سرمایه حتی در زیرزمین خانه‌هایمان تولید کنیم و از طرفی در کشور ما هزینه‌های زیست‌محیطی از تولیدکننده دریافت نمی‌شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم اظهار می‌کند: منطقی این است که اگر کسی ظرف پلیمری تولید می‌کند، باید مالیاتی بدهد که موجب جبران دردسرهای زیست‌محیطی آن شود. این کار فاصله بین قیمت ظروف گیاهی و پلیمری را کاهش داده و رغبت به مصرف ظروف گیاهی را ارتقا می‌دهد.
میرابراهیمی با اشاره به شروع مشارکت با هیأت‌های مذهبی برای کاهش استفاده از ظروف پلیمری در محرم و صفر از سال گذشته می‌افزاید: امسال این طرح را با قوت بیشتری ادامه می‌دهیم. دنبال این هستیم که از سوی شهرداری حمایت‌هایی برای خرید ظروف گیاهی به هیأت‌های مذهبی اختصاص یابد.
وی اظهار می‌کند: واقعیت این است که ظروف پایه گیاهی دوونیم برابر گران‌تر از ظروف پلاستیکی هستند و این موضوع انگیزه استفاده از ظروف گیاهی را از هیأت‌ها گرفته است.
میرابراهیمی با اشاره به توقع هیأت‌های مذهبی برای پرداخت مابه‌التفاوت این ظروف از سوی شهرداری بیان می‌کند: این کار در بضاعت شهرداری قم نیست. سفره امام حسین(ع) گسترده و وسیع است و برای جبران تفاوت قیمت ظروف گیاهی و پلاستیکی به اعتبارات جالب توجهی از سوی شهرداری نیاز است.
وی با طرح پیشنهادی در این زمینه می‌گوید: هیأت‌های مذهبی می‌توانند در مدت 10 شب برنامه شام نداشته باشند و هزینه شام شب اول را به خرید ظروف گیاهی اختصاص دهند. این موضوع می‌تواند حتی در قالب بنر اطلاع‌رسانی شود و یک فرصتی برای آموزش شهروندی هم باشد.
مطالبه شهروندی از هیأت‌ها
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم یکی از دلایل استقبال کم از این موضوع را نبود آگاهی برخی از متولیان هیأت‌ها می‌داند و می‌گوید: اگر بتوانیم یک جلسه آموزشی مفید برای متولیان هیأت‌ها بگذاریم این دغدغه ایجاد خواهد شد.
وی با بیان این که ما باید این موضوع را به یک مطالبه شهروندی از هیأت‌ها تبدیل کنیم، می‌افزاید: وقتی به هیأت می‌رویم و می‌بینیم چای در لیوان یک‌بار مصرف پلیمری ریخته می‌شود برای سلامت خودمان و محیط زیست نباید آن چای را بنوشیم. این موضوع موجب می‌شود متولیان هیأت‌های مذهبی هم جدی‌تر به فکر بیفتند.
به جز شهرداری دانشگاه علوم پزشکی هم به عنوان متولی سلامت عمومی باید در این زمینه وارد شوند و نسبت به آثار سرطان‌زا و مخرب استفاده از ظروف پلیمری به مردم هشدار دهد.
در کنار همه این‌ها مهم‌ترین موضوع ترویج آگاهی عمومی در این زمینه است. زیبایی‌های مکتب سیدالشهدا(ع) و رسوم زیبای عزاداری محرم و صفر آنچنان گسترده است که باید حیفمان بیاید با استفاده بی‌رویه از ظروفی که 300 تا 400 سال در طبیعت ماندگاری دارند، آن را تخریب کنیم.
بالابودن هزینه ظرف‌های گیاهی
مسئول تشکل‌های دینی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم هم با اشاره به جلسه‌هایی که با مشارکت این اداره‌کل، سازمان مدیریت پسماند شهرداری و مرکز بهداشت برگزار شده می‌گوید: جلسه‌ای با نماینده تولیدکننده ظروف یک بار مصرف گیاهی هم داشتیم و کارشناس بهداشت هم برای مسئولان هیأت‌ها صحبت کرد تا اهمیت این موضوع تبیین شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین «شیخ‌مراد حیدری» هم قیمت بالای ظروف یک‌بارمصرف با پایه گیاهی را دلیل توجه نکردن هیأت‌ها می‌داند و می‌افزاید: نمی‌گوییم قیمت در حد ظروف پلاستیکی باشد اما اگر قیمت مقداری منطقی‌تر باشد، بیشتر استفاده می‌شود.
حجت‌الاسلام حیدری ادامه می‌دهد: ایستگاه‌های صلواتی هم معمولا از این طرح‌ها استقبال می‌کنند اما به این دلیل که قیمت بالاست مقداری انگیزه کم شده است.
بیش از 1200 هیأت فعال در استان قم محرم و صفر امسال برنامه‌هایی برای مردم خواهند داشت اما تعداد هیأت‌های مشارکت‌کننده در این طرح نسبت به این رقم جالب توجه نیست.
مسئول تشکل‌های دینی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم با بیان این که این موضوع به فرهنگ‌سازی بیشتر نیاز دارد، می‌گوید: نباید انتظار داشته باشیم امسال همه چیز حل شود. سال گذشته تعدادی از هیأت‌ها در این طرح مشارکت کردند و امسال مشارکت بیشتر شده است. اگر این روند ادامه پیدا کند آینده بهتری در این زمینه خواهیم داشت.
منبع: همشهری
