فی‌جیوا؛ جایگزین آینده مرکبات شمال کشور

به گزارش تابناک مازندران، وقتی از کنار میوه فروشی‌ها گذر می‌کنیم میوه ای به رنگ سبز توجه را جلب می‌کند.
این گیاه از راسته مورد، تیره موردیان اسم این میوه به صورت‌های فیجوآ، فیجوا، فی‌جوآ، فی‌جوا و فیجووا نوشته می‌شود همچنین آن را با نام فوجیا نیز می‌شناسند که در ایران به طور محدود در استان‌های گیلان و مازندران در حال کشت است.
فی‌جوآ به دلیل گل های قرمز و جذاب به عنوان گیاه زینتی و پرچین مقاوم به باد نیز مورد استفاده قرار می گیرد؛ میوه ها حاوی میان بر گوشتی و آبدار بوده و بسیار معطر است.
نهال فی جوآ یكی از میوه های نیمه گرمسیری است كه از طریق جمهوری آذربایجان وارد شمال ایران شده است و قرار بود به علت ارزش غذایی مناسب و برخورداری از انواع ویتامین ها، جایگزین مركبات شود.
در عین حال این میوه حاوی املاح و ویتامین های گوناگونی نظیر ویتامین E، قند و مواد مفید برای ارگانیزم بدن انسان است میوه فی جوآ در تركیب خود ویتامین E، قند و مواد نافع برای ارگانیزه بدن انسان دارد. همچنین به مقدار زیادی ویتامین های A ,B ,C ,E در تركیب این میوه موجود است.
مقدار ید در ارقام مختلف فی جوآ در حدود 27-34 میلی گرم در صد گرم میوه تازه است. به دلیل میزان ید بالا، در درمان بیماری های تیروییدی بنام هیپروتیروئیدیسم و گواتر از آن استفاده می شود.
 
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی
 
این میوه از خواص جادویی در درمان گرفتگی شریان های قلب و گواتر ناشی از کمبود ید شناخته می شود.
میوه فی‌جوآ به صورت خام و همچنین به صورت فرآوری شده مانند مربا شربت کمپوت و حتی شکلات مورد استفاده قرار می گیرد.
منبع خوب ویتامین ث، فیبر و مواد معدنی با كالری پایین است. فی‌جوآ دارای مقادیر بالایی از ترکیبات طبیعی آنتی اکسیدانی و محافظ پوست برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد، به عنوان یکی از علل عمده پیری زودرس، بیماری‌ها و سرطان است.
 
نحوه تکثیر گیاه
 
فیجوآ به راحتی از طریق بذر تکثیر می‌یابد اما نهال ها غالباً شبیه پایه مادری نیستند. از شاخه ها می‌توان قلمه گیری کرد و در سیستم میست یا مه افشان می‌توان آن را ریشه دار کرد.
از طریق پیوند رقم های مطلوب روی پایه های بذری نیز می توان به تکثیر فی‌جوآ اقدام کرد و این میوه سبزرنگ كه تقریباً به اندازه كیوی است، مانند كیوی بعد از كندن پوست آن به طور كامل قابل استفاده و خوراكی است.
نهال فی جوا یک درختچه تک پایه و همیشه سبز با رشدی آرام است که می تواند به ارتفاع و پهنای 4.5متر برسد. این میوه که در آمریكای جنوبی به صورت طبیعی می روید؛در مناطق شمالی ایران از آستارا تا بهشهر از رشد محسوسی برخوردار بوده و از سال ۱۳۵۱ در مناطقی از نوار ساحلی دریای خزر در استان گیلان تا محمودآباد مازندران كشت شده است.
نهال فیجوا نسبت به مرکبات به سرما حساسیت کمتری دارد و تا دمای منهای 10  درجه سانتیگراد را تحمل می کند و نسبت به نهال کیوی محکم‌تر است.
 
گل دهی و برداشت میوه فی‌جوا
 
درختچه فی جوآ از سال سوم تا پنجم به بار می نشیند و در سال نهم پرمحصول می شود. در كشورهای زلاندنو و استرالیا به این میوه اهمیت زیادی داده می‏شود. در استرالیا عملكرد این میوه سقف ۲۵ تن در هكتار رسیده است ولی برداشت این محصول در حال حاضر در شمال ایران در حدود ۱۰ تن در هكتار است.
فصل گلدهی اواخر اردیبهشت تا خرداد ماه است و اواخر مهر میوه می‌رسد. برداشت میوه درچندین نوبت و در حدود ۱-۲ ماه صورت می‌گیرد.
یک پرورش دهنده و توزیع کننده میوه فی‌جوا در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه پرورش این درختچه علاوه بر صرفه اقتصادی برای سوخت و ساز و سلامتی بدن مناسب است، اظهار کرد: این میوه هنوز گسترش زیادی نیافته و نیاز به زمان دارد.
احمد قوی دل با بیان اینکه در حال حاضر در یک باغ 100 متری شروع به پرورش این میوه کردیم، افزود: برای گسترش و همگانی شدن پرورش این میوه نیاز به اطلاع رسانی است.
وی همچنین درباره خواص درمانی این میوه با اشاره به اینکه برای درمان بیماری های قلبی مناسب است و دارای ید است که می‌تواند روند درمانی بیماری گواتر را تسریع ببخشد، عنوان کرد: از این میوه همچنین برای درست کردن شربت و شکلات مناسب است.
قوی دل در پایان از رسانه ها درخواست کرد برای معرفی این میوه و خواص آن بیشتر گزارش کار کنند، تصریح کرد: میوه ای جدید وارد بازار می شود به دلیل آنکه هنوز شناخته شده نیست نیاز به اطلاع‌رسانی دارد و نیاز است تا جهاد کشاورزی هم با ارائه کلاس های ترویجی در معرفی این درختچه تلاش کند.
 
گزارش از زهرا اشکیود –خبرنگار ایسنا مازندران