به این مهم در سال‌های گذشته در کشور ما نیز توجه شده و برخی شرکت‌ها به صورت محدود وارد بازار پرسود طلای کثیف شده‌اند و این عامل باعث شده تا میزان دفن زباله در برخی کلان‌شهرهای کشور با وجود رشد جمعیت کاهش یابد.
کلانشهر مشهد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و شهرداری این شهر تلاش کرده در سال‌های گذشته با ایجاد خطوط مختلف بازیافت، علاوه بر جلوگیری از تخریب محیط زیست، موضوعات اقتصادی نیز ازجمله تولید کود از زباله، انواع کف‌پوش با استفاده از لاستیک‌های فرسوده و تولید برق از محل دفن زباله را با مشارکت بخش خصوصی دنبال کند.
تلاش برای کاهش دفن زباله
در همین رابطه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد در گفتگو با خبرنگار شهرآرا می‌گوید: زباله‌های مشهد همانند همه شهرهای دنیا وارد دو چرخه دفن و بازیافت می‌شوند که برای این بخش هم برنامه‌ریزی ویژه‌ای انجام شده تا کمترین آسیب به محیط زیست برسد.
علی نجفی می‌افزاید: در بخش دفن زباله در‌حال‌حاضر، از مجهزترین مراکر دفن زباله در کیلومتر٣۵ جاده میامی ایجاد و روزنامه در حدود هزار و ٢٠٠تن زباله در این محل به صورت بهداشتی دفن می‌شود.
وی تصریح میکند: خاک محل دفن زباله‌ها خوشبختانه از نوع رسی است که کمترین نفوذ را دارد و به همین دلیل نگرانی زیادی از نفود شیرآبه زباله‌های به ذخایر آب زیرزمینی وجود ندارد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد خاطرنشان میکند: با این وجود میزان جذ شیرآبهها به صورت مستمر رصد می‌شود که نتایج استخراج شده نشان می‌دهد بیشترین میزان نفوذ شیرآبهها تا عمق ١۵متری انجام شده، در‌صورتی‌که سطح آب‌های زیرزمینی در عمق ١۵٠متری است.
نجفی بیان میکند: به صورت آزمایشی بخشی از شیرآبه‌های حاصل از دفن زباله توسط سیستم خاصی جمع‌آوری شده تا بتوانیم از این محل نیز تولید برق داشته باشیم.
وی تصریح میکند: محل دفن زباله‌ها واقع در جاده میامی ۴٩۵هکتار مساحت دارد که ٣٠هکتار از آن برای ایجاد کارخانه بازیافت در‌نظر‌‌گرفته شده و از مساحت باقی مانده برای دفن زباله استفاده می‌کنیم که برآوردها نشان می‌دهد این مرکز تا ٢٠سال آینده گنجایش دفن زباله را داراست.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد تاکید میکند: کارخانه هزار تنی بازیافت در این محل احداث خواهد شد که مراحل طراحی و فنی آن به اتمام رسیده و منتظر تامین منابع لازم برای تکمیل این کارخانه هستیم.
وی با اشاره به جمع‌آوری روزانه حدود ٢٠٠تن زباله خشک در مشهد اظهار میکند: این میزان زباله با مشارکت مردم و در طرح تفیکی از مبدأ جمع‌آوری می‌شود و به مراکز بازیافت فرستاده می‌شود.
نجفی می‌گوید: در‌حال‌حاضر بازیافت لاستیک، کاغذ، ضایعات الکترونیک، آسفالت، پلاستیک، پلی‌استایلن، پت و تولید انواع مختلف کود در مجموعه مدیریت پسماند شهرداری مشهد انجام می‌شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد بیان میکند: هم‌اکنون هر کیلو زباله خشک به صورت میانگین ۴٠٠تومان ارزش اقتصادی دارد که محصول تولید شده از این میزان زباله پس از بازیافت حداقل ۴برابر قیمت خواهد داشت.
وی با اشاره به احداث زباله‌سوز در مشهد گفت: امیدواریم با احداث این مرکز در کنار فرآیندهای بازیافت شاهد حداقل میزان دفن زباله در مشهد باشیم.
نجفی می‌افزاید: البته برخی از زباله‌ها بازیافت‌شدنی نیستند و امکان سوزاندن آن‌ها نیز وجود ندارد، بنابراین بازهم درصد اندکی از زباله‌ها باید دفن شوند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد درباره اجرای طرح استفاده رایگان بخش خصوصی از زباله شهروندان در قبال جمع‌آوری رایگان زباله‌ها از در منازل اظهار میکند: هیچ کجای دنیا این اقدام انجام نمی‌شود زیرا در بهترین شرایط نیز بخش خصوصی توان ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد بسترهای بازیافت با رعایت همه اصول زیست محیطی را نداشته و نیاز به بودجه‌های دولتی در این بخش است.
ابلاغ شیوه‌نامه دفن بهداشتی پسماندهای عادی شهری
همچنین روز گذشته سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور شیوه‌نامه اجرایی احداث و راهبری محل دفن بهداشتی پسماندهای عادی شهری را برای اجرا توسط شهرداری‌ها به استانداری‌ها ابلاغ کرد.
این شیوه‌نامه پس‌از بررسی در کارگروه‌های تخصصی و دریافت نظرات سازمان‌های مدیریت پسماند در کشور از‌سوی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشورو با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و در راستای اجرای مفاد قانون مدیریت پسماندها به ویژه مواد ۵ و ۶ آیین‌نامه اجرایی آن و نیز با هدف حفظ محیط زیست کشور از آثار زیان‌بار تجمع پسماندهای جامد عادی و نبود مدیریت صحیح و بهداشتی دفع آن‌ها تدوین شده است.
محدوده اجرایی این شیوه‌نامه، محل‌های دفن جدید و توسعه‌یافته در تمامی شهرهای کشور است و تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از شهرداری‌ها، مؤسسات و نهادهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی که قصد مکان‌یابی، احداث و راهبری محل‌های دفن پسماندهای عادی را دارند، موظفند مقررات و سیاست‌های مقرر در این شیوه‌نامه را رعایت کنند.
اهدف شیوه‌نامه؛ حفظ سلامت انسان‌ها و محیط زیست
اهدف تهیه این شیوه‌نامه عبارت است از: حفظ سلامت انسان‌ها و محیط زیست از خطرات ناشی از شیوه‌های نادرست مدیریت پسماند در مراحل مکان‌یابی، احداث و راهبری محل‌های دفن پسماند عادی و اجرای روش‌های مهندسی مکان‌یابی، احداث و راهبری محل‌های دفن پسماند عادی.
حفظ منابع طبیعی و وضعیت زیباشناختی محیط زیست و جلوگیری از انتشار آلودگی‌های ناشی از دفن غیراصولی پسماندها و انتشار بیماری‌ها دیگر اهدف تهیه این شیوه‌نامه است.
بر‌اساس این شیوه‌نامه، شرایط فیزیکی منطقه محل دفن در کشور به سه نوع تقسیم می‌شود:
محل دفن درجه یک، مکان‌هایی هستند که روی سفره‌های آب و در مجرای آب زیرزمینی غیر‌قابل مصرف که از رواناب‌های سطحی تغذیه می‌شوند، قرار ندارند و در این مناطق زهکشی‌های سطحی وجود ندارد یا به سادگی داخل مسیرهای آب تخلیه می‌شوند و هیچ‌گونه محدودیتی برای دفن پسماند شهری نخواهند داشت. این مناطق عمدتاً شامل مناطق کویری مرکزی، شرقی و جنوب شرقی کشور می‌شوند.
محل دفن درجه ٢، مکان‌هایی هستند که روی سفره‌های آب زیرزمینی قابل مصرف محصور یا آزاد قرار دارند و در این مناطق می‌توان پسماند را با رعایت حداقل فاصله مورد نیاز تا بیشترین سطح پیش‌بینی شده آب زیرزمینی دفن کرد.
در مکان‌هایی که خطر روان‌آب‌های سطحی وجود دارد یا زهکشی‌های سطحی از داخل آن‌ها عبور میکند یا اینکه به سادگی به آبراهه‌های مناسب تخلیه نمی‌شوند، فقط پسماندهای عادی را می‌توان در فاصله‌ای معین از بالای بیشترین سطح آب زیرزمینی اطراف جایگاه، دفن کرد. این مناطق عمدتاً شامل مناطق کوهستانی و دشت‌های واقع در غرب، شمال غرب و دامنه‌های البرز می‌شوند.
محل دفن درجه٣، مکان‌هایی هستند که در آن‌ها امکان حفاظت از آب قابل مصرف در کشاورزی، صنعت یا قابل شرب کم است یا وجود ندارد و این مناطق عمدتاً شامل استانهای ساحلی شمالی حاشیه دریای خزر، استانهای ساحلی جنوبی، شهرهایی که در حاشیه ساحلی خلیج‌فارس واقع شده‌اند و شهرهای حاشیه تالاب‌ها و رودخانه‌های کشور است.
