آفت دهان چیست؟

آفت دهان (Stomatitis) یک مشکل شایع در دهان است که باعث التهاب و آسیب به بافت‌های دهانی می‌شود. آفت دهان به بیماری‌های سیستم ایمنی بدن تعلق دارد. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به طور اشتباه بافت‌های آشنا را به عنوان بیگانه تشخیص می‌دهد. در آفت دهان، سلول‌های دفاعی بدن به بخشی از مخاط دهان حمله کرده و زخم‌های موقتی ایجاد می‌کنند که به طور خودبخود بهبود می‌یابد.

ریشه این مشکل می‌تواند از مسائل معمولی و کوتاه‌مدت گرفته تا مشکلات جدی و مزمن باشد. دلایل آفت دهان ممکن است متنوع و گاهاً پیچیده باشند. در این بخش به برخی از علل معمول آفت دهان اشاره می‌کنیم.

برخی از ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها می‌توانند عفونت دهانی را ایجاد کنند و باعث آفت دهان شوند.

مصرف غذاها یا نوشیدنی‌های گرم، سرد یا اسیدی، استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی با مواد تحریک‌کننده و مسدودکننده، مصرف داروهایی که آفت دهان را به همراه دارند، ممکن است عللی باشند که آفت دهان را تحریک و تشدید می‌کنند.

مصدومیت‌ها، جراحی‌ها، سوختگی‌ها و آسیب‌های دیگر می‌توانند باعث آفت دهان شوند.

برخی از بیماری‌ها و اختلالات داخلی مانند ضعف سیستم ایمنی، بیماری‌های التهابی مزمن، بیماری‌های خونی و هورمونی می‌توانند علت آفت دهان باشند.

استرس، اضطراب و تنش نیز می‌توانند بر روی سیستم ایمنی تأثیر گذارند و آفت دهان را تشدید کنند.

التهاب‌های دهانی ناشی از عوامل مختلف مانند عفونت‌های قارچی یا التهاب‌های دندان و لثه می‌توانند باعث آفت دهان شوند.

کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم مانند آهن و ویتامین B12 می‌تواند به آفت‌های دهانی منجر شود. شکلات و فست‌فودها از عوامل مؤثر در ایجاد آفت‌های دهانی هستند. افرادی که بیش از حد دچار این مشکل می‌شوند، با بررسی رژیم غذایی خود می‌توانند از ابتلای مجدد به آفت‌های دهانی جلوگیری کنند. علت اصلی ابتلا به این آفت‌ها هنوز مشخص نیست، اما استرس، مصرف شکلات، مواد حاوی پروتئین، گردو و فست‌فودها می‌توانند در ایجاد آنها تأثیرگذار باشند.

برخی افراد به موادی مانند آلرژی‌ها به مواد موجود در دندان‌ها، پروتزهای دهانی و یا محصولات بهداشتی حساسیت نشان می‌دهند که می‌تواند منجر به آفت دهان شوند.

برخی از تغییرات هورمونی مانند دوران بارداری، مرحله پیش از قاعدگی و یا هرگونه نوسان هورمونی دیگر می‌توانند عوارضی همچون آفت دهان را ایجاد کنند.

مصرف برخی داروها می‌تواند نقص‌های دهانی ایجاد کند که شامل آفت دهان نیز می‌شود.

برخی از بیماری‌های سیستمیک مانند بیماری‌های روماتولوژیک، بیماری‌های ایمنی‌ای و بیماری‌های گوارشی می‌توانند تاثیری روی آفت دهان داشته باشند.

کمبود آهن و اسیدفولیک نیز از دیگر عوامل مؤثر در بروز آفت‌های دهانی است.

افرادی که به صورت متعدد به این بیماری مبتلا می‌شوند، نیاز به مراجعه به پزشک دهان‌پزشکی دارند و آزمایش‌های لازم جهت تشخیص علت ابتلای متعدد به این بیماری را باید انجام دهند./ح

ایلنا