سالهاست چشم انتظارند تا براي به جا آوردن اين واجب الهي راهي سرزمين وحي شوند. همه با هم يكرنگ و يكدل گرد خانه دوست بگردند و در منا و عرفات سير آفاق و انفس كنند. حالا كه قرعه به نامشان افتاده و قرار است «حاجي» شوند، خداييترين لحظاتشان را به جاي طواف حرم يار و نيايش و ركوع و سجود صرف جستوجو در بازارهاي سعودي ميكنند، غافل از آنكه اجناس بنجل چيني بازار عربستان را، ميتوان در هر جاي ديگري پيدا كرد اما لحظههاي ناب مشعر، منا و عرفات در روزهاي ماه مبارك ذيالحجه فرصتي است كه شايد هرگز مجال تكرارش را پيدا نكنند. بگذريم از اينكه چنين رفتارهايي موجب خروج ارز شده و در تضاد با حمايت از توليد ملي است.
بر اساس آمارهايي كه سعيد اوحدي، رئيس سازمان حج و زيارت ميدهد امسال قرعه به نام 64 هزار نفر افتاده تا پس از سالها چشمانتظاري و ماندن پشت نوبتهاي چندين ساله اعزام به سرزمين وحي فرصت يابند تا «حاجي» شوند. به گفته معاون حج، عمره و عتبات سازمان حج و زيارت نيز تاكنون 14 هزار و 12 زائر ايراني وارد مدينه منوره شدهاند. اغلب حجاج اعزامي سالهاست كه گرد و غبار پيري بر سر و رويشان نشسته و حاجي شدن و بهرهمندي از بركات و خيرات فردي و اجتماعي اين سفر معنوي مدتهاست آرزوي تمامي آنهاست. نفس كشيدن در سرزميني كه رسول مكرم اسلام در آن نفس كشيده و پا گذاشتن جاي پاي پيامبران اولوالعزمي همچون حضرت ابراهيم(ع) و بوسيدن شكاف خانه كعبه و به چشم ديدن معجزه ولادت مولاي متقيان حضرت علي(ع) همگي لحظاتي است كه شايد هرگز تكرار نشوند اما گاهي وقتها حجاج به خاطر مشغول شدن به بازارگردي و تهيه سوغات از اين فرصت ناب غافل ميشوند.
بساط شيطان كنار حرم خدا
پايت كه به سرزمين وحي ميرسد همه چيز مهياست تا كوله بارت را از خيرات و بركات انباشته كني.
اينجا حتي نگاههايت محاسبه ميشود و خيرات و بركات دارد. كافي است وضو بگيري بنشيني و به خانه كعبه نگاه كني. به فرموده ششمين امام شيعيان «نماز در مسجدالحرام معادل 100 هزار ركعت نماز است». رسول خدا(ص) هم در اينباره ميفرمايد: «يك نماز در مسجد من، نزد خداوند برابر با 10 هزار نماز در ساير مساجد است، مگر مسجدالحرام، زيرا نماز در آن برابر با 100 هزار نماز است».
با وجود اين اما در كنار حرم پيامبر و در حاشيه مسجدالحرام حتي در منا و مشعر و عرفات بساطهاي متعددي پهن شده تا فرصت حجاج را از بهرهمند شدن از اين همه خيرات و بركات بسوزاند. صف طولاني حجاج ايراني پشت در بسته مغازههاي عربستان آن هم در وقت اذان و اداي فريضه نماز جماعت، تصوير نازيبايي است كه از نمايندگان كشور ايران در ذهن مردم ديگر كشورها نقش ميبندد.
اين در حالي است كه حجاج ايراني نماينده كشورمان هستند و چنين رفتارهاي سبك و دور از شأني شايسته نمايندگان كشور مسلمان ايران نيست. همين مسئله موجب شده رهبر معظم انقلاب بر لزوم توجه حجاج به فضيلت در حضور سرزمين وحي و پرهيز از عطش بازارگردي تأكيد كنند.
بازار گردي؛ فرصتسوزي و بيچارگي
حضرت آيتالله خامنهاي در ديدار كارگزاران حج ابراهيمي ضمن اشاره به لزوم بهرهبرداري از فرصت حج براي تقويت وحدت ميان امت واحده اسلامي و نشان دادن عظمت اين امت، بر بهرهمندي از فرصت بيبديل حج براي رشد جنبههاي فردي در كنار جنبههاي اجتماعي حج تأكيد كردند.
رهبر معظم انقلاب رها كردن حضور در مسجدالحرام و مسجدالنبي را بيسعادتي دانستند و افزودند: «گزارشهايي كه به من ميرسد، اين است كه متأسفانه، بعضي از حجّاج ما باز گرفتار اين بيچارگي هستند؛ برو در اين بازار پهلوي اين دكاندار، پهلوي آن كاسب يك جنس بُنجُلي را به دو برابر قيمت بخر، سوار هواپيما كن بردار بياور تهران يا فلان شهر ديگر؛ [اين] خيلي غلط است.» به گفته ايشان بازارگردي نه فقط مصداق دور ريختن پول حجاج است بلكه موجب ميشود فرصت ناب زيارت، نماز و نيايش در بهترين سرزمين خداوند از دست حاجي برود و بسوزد.
طبق يك نظرسنجي كه سالهاي گذشته از حجاج ايراني انجام شده، 30 درصد وقت مفيد زائران ايراني در سفر حج براي بازارگردي و خريد سوغات تلف ميشود. در فرودگاه با انبوهي از ساكهاي مملو از سوغات مواجه ميشويد. خيلي وقتها حتي يكي دو چرخ هم براي حمل اين همه سوغاتي كم است و ساكهايي كه روي هم انباشته شدهاند بارها سر خورده و از روي چرخ ميافتند.
بر اساس برآوردها درآمدهاي حاصل از حج و عمره، حدود 7 درصد توليد ناخالص داخلي عربستان را تشكيل ميدهد كه اين مبلغ چيزي معادل ۳۲ ميليارد و ۷۶۰ ميليون دلار است. بديهي است با توجه به عطش بازارگردي و خريد سوغاتي در ميان ايرانيان، منبع بخش مهمي از اين درآمد، پولهاي 65 هزار حاجي ايراني است كه به جيب وهابيون سعودي ميرود.
اين در حالي است كه ميشود چنين هزينههايي را صرف آباداني كشور و چرخيدن چرخهاي توليد ملي كرد و به جاي خريد اجناس بنجل از بازارهاي عربستان اگر هم قرار است سوغاتي تهيه شود از بازارهاي كشور خودمان باشد تا سود اين خريدها به جيب هموطنانمان برود و صرف آباداني كشور شود.
چمدانهاي پر از سوغات و خالي از معنويت
سالن فرودگاه پر است از چمدانهاي بزرگ مملو از سوغات. حاجخانمها و حاج آقاها خوشحالند از آنكه چمدانشان براي همه اقوام و خويشاوندان سوغات دارد؛ سوغاتي كه بهترين لحظههايشان را به پاي خريدن آنها گذاشتهاند اما كوله بار معنويتي كه بايد براي خودشان جمع ميكردند، انگار خالي است.
منبع : روزنامه جوان