اعطای کمکهزینه خانهدار شدن یکی از رسالتهای بهزیستی است مددجویانی که در سطح استان سمنان با سختترین شرایط میسازند، کار برایشان نیست، نهادهای دولتی از قانون ۳ درصد استخدامی معلولان بهصورت غیرقانونی سرباز میزنند و حتی نیازشان در تردد شهرهای استان سمنان ازلحاظ مبلمان شهری نیز دیده نمیشود اما برای یک مطالبه قانونی نیز باید سالها منتظر بمانند تا اختلافات بین مسکن شهرسازی و پیمانکاران حوزه ساختوساز رفع شود.
معلولان اما بدشانسترین قشر جامعه در استان سمنان نیز لقب دارند چراکه وقتی مسکن وعده داده به این قشر نیز محقق میشود با اقساط نیازمند که شغل و درآمد ثابت تازه باید به فکر تجهیز خانه ازلحاظ کابینت، سیستم گرمایش، شیرآلات و ... باشند که این امر خود، تسهیلاتی ۱۰ میلیون تومانی را میطلبد، تسهیلاتی که تضمین بانکی آن، برای معلولان دشوار است این را باید در کنار فاصله زیاد خانهها از شهر گذاشت که برای مثال در شاهرود مسکن مهر معلولان درجایی بناشده که تا نزدیکترین ورودی شهر هزاران متر فاصله است.
هفته بهزیستی بهانهای است تا یکبار دیگر به مشکلات معلولان پرداخت مشکلاتی که در طول سال از سوی مدیران بهزیستی بارها و بارها مطرح میشوند اما گوش شنوایی ندارند و اگر نبودند خانواده ۴۰۰ نفرِ بهزیستی استان سمنان امروز معلولان و مددجویان سرنوشتی مبهم در انتظار داشتند.
برای بیان آخرین مطالبات معلولان، پیگیری مسکن مهر آنها و درمجموع، عملکرد بهزیستی استان سمنان با علیرضا ایزد پور، مدیرکل این اداره به گفتگو نشستیم.
*برای نخستین سوال به مقوله مسکن معلولان بپردازیم، درباره مشکلات این حوزه توضیح دهید.
بهطورکلی وظیفه ساخت مسکن مددجویان و معلولان و اصولاً ساختوسازهایی ازایندست بر عهده مسکن و شهرسازی و در روستاها بنیاد مسکن است، علت عدم واگذاری واحدهای مسکونی معلولان که آنها را با مشکلاتی مواجه کرده، بهزیستی نیست بلکه به مشکلات مسکن و شهرسازی و پیمانکاران طرح بازمیگردد بهزیستی فقط وظیفه پرداخت کمکهزینه مسکن را دارد و در ساختوساز هیچ دخل و تصرفی نمیکند
تضمین مسکن مددجویان همچنین با پرداخت کمکهزینه از سوی سازمان بهزیستی صورت میگیرد که طبق ضوابط و قوانین خاص و با توجه به نیاز مددجویان پرداخت شده و قطعاً سقف معینی دارد، هدف از پرداخت این مبالغ تشویق مددجویان به سمت خانهدار شدن وتوانمند سازی آنها است و بیشترین سهم در این مشارکت با خودِ مددجو خواهد بود کما اینکه بهزیستی در پارهای از موارد اقدام به تجهیز واحدهای مسکونی از قبیل کابینت و یا خرید مایحتاج مثل یخچال، اجاقگاز و ... نیز کرده است.
*درباره سیاستگذاری بهزیستی استان سمنان برای جامعه هدف بگوئید.
۱۳هزار معلول در استان شناساییشدهاند که خدمات را از بهزیستی دریافت میکنند، این افراد اما شامل معلولان شدید نمیشود چراکه این قشر دو تا سه درصد جامعه معلولان را معمولاً تشکیل میدهند لذا هر کس که یک سمعک نیز از بهزیستی دریافت کند، در این جمعیت ۱۳ هزارنفری جای دارد.
در این حوزه، توانبخشی و سالمندی نیز قرار دارد که استراتژی بهزیستی استان سمنان در کمک به سالمندان این است که ما خدماتی را بدهیم که بر اساس آموزههای ایرانی و اسلامی، سالمندان و معلولان در کنار خانواده باشند و خدمات را در منزل دریافت کنند در مرحله بعد سیاست بهزیستی توسعه مراکز روزانه است، در یک سال گذشته یک مرکز سالمندان روزانه در استان وجود داشت که این میزان در سال جاری به چهار مرکز افزایشیافته و همچنین گرمسار نیز میزبان پنجمین سرای روزانه سالمندان خواهد بود، همچنین این استان دارای چهار مرکز شبانهروزی خانه سالمندان نیز است.
در بحث توانبخشی نیز بیماران اعصاب و روان در استان سمنان خدمات لازم را دریافت میکنند، این افراد در ۳۰ مرکز خدماتی شامل ویزیت در منزل، حرفهآموزی، اعصاب و روان و برخی خدمات روزانه و ساعتی را دریافت میکنند، همچنین باید گفت سه هزار نفر در حوزه توانبخشی مستمریبگیر هستند که میتوانند از خدمات مؤسسات خیریه و غیردولتی نیز استفاده کنند و ما برای این منظور نیز یارانهای پرداخت میکنیم، برای مثال در حوزه دریافت خدمات روزانه از این مراکز توسط معلولان، بهزیستی ماهانه ۳۰۰هزار تومان و برای شبانهروزی ماهانه ۶۰۰ هزار تومان پرداخت میکند.
*در حوزه سالمندی آیا وضعیت استان سمنان مناسب است؟
ما در چهار شهرستان اصلی استان شامل شاهرود، دامغان، گرمسار و سمنان دارای مرکز نگهداری سالمندان یا همان خانه سالمندان شبانهروزی هستیم پس در این مقوله شرایط بدی نداریم اما باید دانست که جمعیت سالمندی(بالای ۶۰سال) استان بالای ۷۰ هزار نفر است که این امر کمی آینده را برای ما با هشدار روبرو میسازد چراکه ما به همه سالمندان نمیتوانیم خدمات ارائه دهیم و تنها تعدادی میتوانند در مراکز تحت پوشش حضور یابند.
از سوی دیگر مقولهای که درباره توانبخشی باید ذکر شود این است که بهزیستی در حوزه اعطای واکر، ویلچر، اکسیژن و ... اهتمام ویژهای دارد و حتی برای کاشت حلزونی گوش درونی کمشنوایان، تا شش میلیون تومان نیز پول پرداخت میکند.
*در بحث توانبخشی از سیاستگذاریها و اقدامات گفتید، حال این پرسش را درباره حوزه اجتماعی نیز پاسخ دهید.
مهمترین مقوله دراینباره، اورژانس اجتماعی است که در این حوزه اقدامات خوبی را صورت میدهد، از سوی دیگر ساماندهی کودکان کار و بیسرپرست و بد سرپرست نیز در دستور کار است، اگرچه این کودکان باید با همراهی همه دستگاههای ذیربط ساماندهی شوند، اما بهزیستی تلاش خود را در این حوزه دارد برای مثال طرح مهرانه در سطح استان طی سال گذشته انجام پذیرفت که طی آن، برای هر کودک مبلغ ۳۰۰ هزار تومان هزینه شد و بهنوعی بسته حمایتی و آموزشی را دریافت کردند تا بتوانند لباس، لوازمالتحریر و ... تهیه کنند.
در این طرح ۱۰۰کودک خیابانی و کار شناسایی و کمک شدند و ۱۰۰ کودک دیگر نیز در حال شناسایی هستند که هدفگذاری آن نیز همین جمعیت ۲۰۰ نفرِ بود البته این را نیز باید گفت که تمام اعتبارات تخصیصیافته برای این طرح ۱۰۰ میلیون تومان بود که مابقی این رقم، از مؤسسات خیریه و بهزیستی تضمین شد، این طرح تحت نظارت دفتر امور آسیب دیدگاه بهزیستی کشور برای نخستین بار اجرا شد.
*درباره کودکان کار گفتید، نحوه ساماندهی این افراد چگونه است؟
کودکان کار طبق دستور دستگاه قضا در اختیار بهزیستی هستند و در سطح استان ۹ مرکز نگهداری از کودکان کار و خیابانی و همچنین بیسرپرست و بد سرپرست نگهداری میشوند این افراد از شیرخواره تا دانشگاه تحت مراقبت بهزیستی قرار میگیرند و مسئولیتشان با اداره کل بهزیستی استان سمنان است، همچنین ۱۳۵ مهدکودک با شش هزار نوآموز زیرمجموعه بهزیستی استان سمنان هستند.
*درباره اشتغال معلولان نیز بگوئید؟
مسکن و اشتغال معلولان در زمره دغدغههای ما است چراکه اشتغال معلولان سختتر از سایر اقشار است، قانون سه درصد استخدامی از معلولان در قانون پیشبینیشده که هر دستگاه باید سه درصد از استخدامیاش را به این قشر اختصاص بدهد اما نکته قابلتأمل این است که معلولان باید تخصص آن رشته و تحصیلاتش را داشته باشد و این مهمترین دلیل عدم تخصیص پوشش و ظرفیت قانونی است اما ما تلاش داریم که این امر را عینیت بخشیم.
اما معمولاً از طرحهای اشتغالزای معلولان با تسهیلات چهار درصد حمایت میکنیم، درمجموع کل کشور ۹۰۰ میلیارد تومان برای اشتغال معلولان اختصاص داده که شش و نیم میلیارد تومان آن به استان سمنان میرسد که به بخشهایی مانند معلولان، توانبخشی، معتادان پاکشده، زنان سرپرست خانوار و ...تخصیص خواهد یافت، امیدواریم همه این شش و نیم میلیارد تومان را جذب کنیم سال گذشته ما در حوزه جذب رتبه نخست را داشتیم.
*معابر استان سمنان برای معلولان مناسب است؟
ما کارگروهی را تحت عنوان مناسبسازی معابر شهری به ریاست استانداری داریم که بهزیستی نیز بهعنوان یک سازمان پیگیر، و دبیر این شورا کارهایی را صورت میدهد اما همه ارگان های اداری، خدماتی، دولتی، انتظامی و ... باید در این حوزه دخیل باشند بهتنهایی در این راه نمیتوان گام برداشت ما باید گفتمانمان را تغییر دهیم نباید فکر کرد که مناسبسازی فقط برای معلولان است این امر برای همه شهروندان مناسب محسوب میشود.
ما ۷۰ هزار سالمند در استان داریم این افراد چگونه در این معابر شهری تردد کنند؟ لذا باید نوعی دیگر فکر کرد در سالهای اخیر ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی ویژه معلولان مطرح است اما باید بپذیریم که این زیرساختها ابتداً یک نوع آمادگی را میخواهد که باید همه ارگانها باهم کار را صورت دهند و بهزیستی تنها مطالبه گر است.
*آیا شما در شورای ترافیک عضو هستید و از شما برای معابر شهری نظر خواهی می شود؟
ما هرجایی که این امکان باشد که حضور پیدا کنیم و مطالبات معلولان و جمعیت هدف را داشته باشیم آمادگی حضور راداریم اما برخی کارگروهها و کمیتهها، پیشبینیهایی شده که ما در آن حضور نداریم اما اگر لازم باشد روسای ما در شهرستانها حضور خواهند یافت.
*آیا شما در مدت مدیریتتان به مناطق طرود، کالپوش، میامی و ... حضور یافتهاید؟
من بیش از سه تا چهار بار به مناطق میامی سفرکردهام همچنین بیارجمند و اکثر شهرستانها را حضور یافتهایم اما درواقع روسای شهرستانهای ما باید حضور در روستاهای دورافتاده را در دستور کار داشته باشند لذا من هم در حد حیطه کاری در روستاهای منطقه محروم مانند زمانآباد، کالپوش و ... را حضور یافتهام ما در آنجا مددکاران و مسئولانی داریم که آنها باید در خط مقدم حضورداشته باشند.
*درباره خدمات نوین بهزیستی نیز توضیح دهید؟
ما در بحث معلولیت سیاستگذاری جدید سازمان یعنی جلوگیری از بروز معلولیتها را در پیشگرفتهایم یعنی باید کاری کرد که کسی با معلولیت به دنیا نیاید که حال بخواهیم از آن مراقبت کنیم لذا مشاورههای ژنتیک برای شناسایی ژنوم مای معیوب بهخصوص در خانوادههایی که ازنظر ژن در خانوادههایشان این موضوع بوده، در تمام سطح استان انجام میشود همچنین در حوزه پیشگیری باید گفت ما در مقوله زنان بد سرپرست و بیسرپرست نیز به مقوله پیشگیری توجه داریم و در مقوله مقابله با طلاق نیز مشاورههای اجتماعی گستردهای در سطح استان داریم
*در سطح استان چه مقدار کارکنان در مجموعه بهزیستی مشغول به کار هستند؟
در سطح استان قریب به ۴۰۰ کارکنان داریم که به محرومان و معلولان خدمت میکنند.
*برنامههای روز جهانی کودک را توضیح دهید؟
همایشی بهعنوان روز سالمند در گرمسار برگزار شد که بهطور استانی از زحمات پیشکسوتان عرصه خدمترسانی به سالمندان صورت گرفت همچنین طرح مهرانه در این مدت آغاز به کارکرد و مطمئناً در روز جهانی کودک نیز برنامههایی برگزار میشود چراکه کودکان اهمیت فراوانی دارند همیشه کارشناسان معتقد بودهاند که آینده متعلق به کشوری است که بر روی کودکانش کار میکند.
به این دلیل مهدکودکهای ما بستر خوبی برای آمادهسازی کودکان هستند در آستانه روز جهانی کودک ما نیز همایشهایی با همین هدفها تدارک دیدهایم از سوی دیگر تلاش ما بر روی توانمندسازی مربیان و مسئولان مهدهای کودک نیز است چراکه ما معتقد هستیم ۱۳۵ مدیر و ۵۰۰ مربی مهر فعال در استان سمنان ظرفیت بسیار خوبی برای تربیت آیندهسازان ایران اسلامی هستند.