علائم کم خونی را بشناسید

تابناک فارس به نقل از ایسنا:ساناز عبدالرضایی پور سوپروایزر بیمارستان آنکولوژی امیر، در مورد علائم و نحوه تشخیص آنمی، گفت: کم‌ خونی در بیشتر موارد به‌ آرامی شروع می‌ شود، بنابراین ممکن است در ابتدا متوجه علائم آن نشویم؛ همانطور که سطح هموگلوبین پایین می‌آید، امکان دارد یک یا تعداد بیشتری از علائم مرتبط را داشته باشیم.

وی گفت: علائم آنمی که امکان دارد یک یا چند مورد از آن در افراد دیده شود، شامل خستگی شدید، ضربان قلب سریع، نفس‌ تنگی، مشکل تنفس هنگام انجام کارهایی مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها و حتی صحبت کردن، سرگیجه، درد قفسه سینه، تورم دست یا پا و رنگ پریدگی پوست، ناخن، دهان و لثه.

سوپروایزر آموزش سلامت بیمارستان آنکولوژی با بیان اینکه انجام آزمایش‌هایی ساده امکان پی بردن به کم خونی را فراهم می‌کند، گفت: شمارش کامل خون(CBC)، یک آزمایش خون است که سطح هموگلوبین و دیگر ویژگی‌ های گلبول‌های قرمز را اندازه‌ گیری می‌کند؛ این آزمایش نه‌ تنها کم‌ خونی را نشان می‌ دهد، بلکه می‌تواند به پزشک در پیدا کردن دلیل کم خونی کمک کند.

او با بیان اینکه برای قطعی شدن تشخیص امکان دارد به آزمایش پیشرفته دیگری نیاز باشد، گفت: یکی از این آزمایش‌ها، با عنوان آزمایش‌ های شیمی خون است که برای بررسی عملکرد اعضا و سطح ویتامین ‌ها و مواد معدنی، انجام می‌شود.

عبدالرضایی‌پور گفت: یکی دیگر از آزمایش‌ها، شمارش رتیکولوسیت (Reticulocytes) است؛ رتیکولوسیت‌ها گلبول‌های قرمز بسیار جوانی هستند که تنها از مغز استخوان آزاد می ‌شوند، بنابراین این آزمایش نشان می‌دهد که تعداد سلول‌ های قرمز جدید بدن چند عدد است.

او خاطرنشان کرد که آزمایش مغز استخوان، آزمایش خون برای بررسی سطح آهن خون و آزمایش مدفوع برای بررسی وجود خون یا آزمون خون پنهان در مدفوع هم به عنوان آزمایش تکمیلی برای تشخیص قطعی بیماری کم خونی مورد توجه است.

کم خونی موجب چه مشکلی می شود؟

عبدالرضایی‌پور با بیان اینکه فهمیدن علت کم‌ خونی مهم است، اما نخستین چیزی که پزشک باید بداند این است که شدت این مشکل چقدر است؟ گفت: کم‌ خونی می‌ تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد.

این سوپروایزر بیمارستان آنکولوژی در شیراز، گفت: کم خونی می‌ تواند باعث خستگی شود زیرا سلول ‌های بدن به‌ اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌ کنند، در بعضی موارد این کمبود اکسیژن ممکن است به‌ اندازه کافی برای تهدید کردن زندگی‌ بد باشد.

او ادامه داد که کم خونی می ‌تواند موجب کار بیشتر قلب شود، بنابراین اگر دچار مشکل قلبی هستیم، کم‌ خونی می‌ تواند آن را بدتر کند.

عبدالرضایی‌پور با بیان اینکه پزشکان در بیشتر موارد، شدت کم خونی را از روی هموگلوبین خون تعیین می‌کنند، گفت: با وجود اینکه امکان دارد که علائم فرد با هموگلوبین مطابقت نداشته باشند، پزشکان هنگام تصمیم‌ گیری برای درمان کم‌ خونی از این روش استفاده می‌کنند.

سوپروایزر آموزش بیمارستان انکولوژی در خصوص طبقه بندی کم خونی، گفت: کم خونی به سه گروه خفیف، متوسط، شدید و تهدید کننده تقسیم بندی می‌شود.

عبدالرضایی‌پور ادامه داد: در کم خونی خفیف هموگلوبین بین ۱۰ و حد پایین‌ طبیعی برای سن، جنس و تعریف آزمایشگاه است؛ در کم خونی متوسط: هموگلوبین ۸ تا ۱۰ گرم در دسی لیتر بوده و در کم‌ خونی شدید هموگلوبین 6.5 تا ۸ گرم در دسی لیتر قرار می‌گیرد و در کم خونی تهدید کننده زندگی هم میزان هموگلوبین خون، کمتر از 6.5 است.

او در خصوص نشانه‌های جدی کم خونی گفت: درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع، تورم پاها، احساس سرگیجه یا منگی و احساس تنگی تنفس وقتی که کار می کنیم، از علائم بسیار مهم محسوب می‌شود بنابراین اگر هر کدام از این علائم را داریم، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

درمان کم خونی

سوپروایزر بیمارستان آنکولوژی شیراز با بیان اینکه درمان علت کم‌ خونی و افزایش سطح هموگلوبین تا بهبود علائم، اهداف درمان کم خونی است، گفت: با توجه به علت کم‌ خونی، درمان آن ممکن است شامل مواردی مانند خوردن غذاهای سرشار از آهن، داروها، تاخیر یا تغییر برخی درمان ها باشد؛ اگر نیاز است که سطح هموگلوبین به سرعت بالا برود، ممکن است تزریق گلبول های قرمز برای فرد تجویز شود.

تغذیه تاثیرگذار در کم خونی

او با بیان اینکه مواد غذایی سرشار از آهن، در درمان کم خونی موثر است، گفت: اگر کم‌ خونی خفیف باشد، از فرد خواسته می‌شود از غذاهای سرشار از آهن استفاده کند؛ غذاهایی نظیر گیاهان سبز تیره، سبزیجات برگی، سیب‌ زمینی شیرین، آلو و کشمش، زردآلو و هلو خشک، لوبیا، گوشت و ماهی، نان، غلات و ماکارونی غنی ‌شده.

داروهای درمان کم خونی

سوپروایزر بیمارستان انکولوژی گفت: داروهای مختلف برای درمان کم ‌خونی استفاده می‌شود، اما مدت‌ زمان بیشتری طول می‌کشد تا بر روی فرد اثرگذار باشد؛ در برخی موارد آهن، ویتامین B۱۲ و مکمل اسیدفولیک می‌ تواند کمک کننده باشد، همچنین یک‌ شکل آهن مایع وجود دارد که می‌ تواند به درستی به خون فرد تزریق شود.

او ادامه داد: راه دیگر درمان کم‌ خونی در برخی از بیماران این است که از داروهایی استفاده کنند که به بدن اجازه می‌ دهد گلبول‌ های قرمز بیشتری تولید کند؛ این داروها مانند هورمون اریتروپویتین ساخته ‌شده به وسیله کلیه ‌ها کار می کنند و به بدن برای اینکه سلول‌ های قرمز جدید بسازد کمک می کند.

عبدالرضایی‌پور خاطرنشان کرد: اگر یکی از این داروها توصیه شود، ارائه ‌دهنده مراقبت ‌های سلامتی با فرد درباره خطرات و مزایای دارو صحبت می کند؛ این داروها می‌ توانند عوارض جانبی بسیار جدی ایجاد کنند، با این‌ حال، آن‌ ها می‌توانند به بیماران دریافت‌ کننده شیمی درمانی کمک کنند تا سطح هموگلوبین بالاتر و نیاز به تزریق خون کمتری داشته باشند و ممکن است به بهبود تدریجی علائم کم خونی کمک کند.

سوبروایزر آموزش سلامت بیمارستان آنکولوژی امیر در شیراز یادآور شد که این داروها به پوست تزریق می شوند و حدود دو هفته طول می ‌کشد تا بر روی فرد تاثیر بگذارد.