در دشت مرودشت در اطراف تخت جمشید آثار باستانی زیادی، چون معدن باستانی مجد آباد، غار حاجی آباد معروف به زندان جمشید، آرامگاه نیمه کاره کمبوجیه معروف به تخت گوهر و استودان‌های گشک در روستای محمد آباد وجود دارد که مهجور مانده است.
تابناک فارس به نقل از صدا و سیما: در حالی که مجموعه جهانی تخت جمشید سالانه گردشگران زیادی را از سراسر دنیا روانه مرودشت استان فارس میکند، اما آثار تاریخی زیادی دردشت مرودشت وجود دارد که در سایه آوازه جهانی این مجموعه جهانی مهجور مانده است.
در گذری به این دشت در اطراف تخت جمشید آثار باستانی زیادی، چون معدن باستانی مجد آباد، غار حاجی آباد معروف به زندان جمشید، آرامگاه نیمه کاره کمبوجیه معروف به تخت گوهر و استودان‌های گشک در روستای محمد آباد را می‌توان بازدید کرد.
معدن مجد آباد در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی تخت جمشید از معادن باستانی است که در زمان هخامنشیان مورد استفاده قرار گرفته و آثار برش‌ها و ته ستون‌های تراش نخورده در آن دیده می‌شود.
آقای فارسی باستان شناس لایه لایه بودن این معدن و مقاومت بالای سنگ و رنگ سیاه آن را از ویژگی‌های سنگ معدن مجد آباد معرفی کرد.
به گفته وی، سنگ‌های این معدن بر اثر تراش خوردن به قدری صیقل و آیینه‌ای می‌شود که کاخ تچر در تخت جمشید به نام تالار آیینه معروف شده است. کاخ تچر و کاخ ملکه در تخت جمشید با این سنگ ساخته شده است.
در ادامه گذر به دشت مرودشت، در امتداد کوه حسین، می‌توان در غار حاجی آباد کتیبه‌هایی از دوران ساسانی مشاهده کرد.در این غار ۶ قاب تراش خورده در دیواره غار وجود دارد که دو کتیبه با دو تحریر پهلوی ساسانی و پهلوی اشکانی روایتی از شاهپور اول ساسانی را حکایت میکند.
این حکایت روایتگر چیره دستی شاپور ساسانی در مقابل ۴ طبقه اجتماعی است که شاپور ساسانی در نخجیر گاه مقابل غار به تیر افکندن می‌پردازد و رقیب می‌طلبد.
کوه حسین، کوهی است که نقش رستم در آن قرار دارد و در ۱۵ کیلومتری تخت جمشید و نزدیکی روستای حاجی آباد قرار دارد.در ادامه گذر به جلگه مرودشت، در دشت فیروزی در ۱۰ کیلومتری تخت جمشید سازه هخامنشی تخت گوهر دیده می‌شود.این سازه نیمه تمام شباهت زیادی به آرامگاه کورش دارد و گفته می‌شود، به آرامگاه کمبوجیه نسبت داده شده است.
به گفته توکلیان یکی از تاریخ شناسان و راهنمایان این گذر تاریخی، تخت گوهر در معماری شبیه آرامگاه کوروش و در بزرگی و ارتفاع بزرگ‌تر از آرامگاه کوروش ساخته شده است.
به گفته وی این آرامگاه در فاصله زمانی فرمانروایی کوروش و داریوش در این منطقه ساخته می‌شده و نشان دهنده انتقال حکومت از پاسارگاد به تخت جمشید است.
در پایان گذر تاریخی به دشت مردوشت در امتداد جنوبی کوه رحمت به استودان‌ها یا گور دخمه‌هایی می‌رسیم که به استودان‌های گشک یا محمد آباد معروف است.
این گور دخمه‌ها در دامنه کوه رحمت و در امتداد جنوبی این کوه در ۵ کیلومتری تخت جمشید قرار دارند.
به گفته توکلیان این گور دخمه‌ها، که شباهت زیادی به آرامگاه‌های نقش رستم دارد، مربوط به حاکمان محلی هخامنشی است که نمونه‌های نزول یافته از آرامگاه‌های پادشاهان هخامنشی را نشان می‌دهد.
کوه رحمت کوهی است که تخت جمشید در دامنه شمالی آن قرار گرفته است.
