امسال تسهیلات اختصاص یافته به ساخت و ساز مسکن، امسال افزایش یافته و این امر میتواند خبر و کمک خوبی برای سازندگان مسکن باشد زیرا با رونق ساخت و سازها، تعداد مسکن برای امکان اجاره به متقاضیان نیز افزایش پیدا میکند.
امروزه با افزایش قیمت دلار، قیمت زمین و مسکن سر به فلک کشیده و از طرفی اجارهها نیز بالا رفته است در این بین وضعیت مسکن گیلان هم از این قاعده مستثنی نیست و بهنوعی تحت تأثیر شرایط گرانیهای بازار قرار گرفته است.
طبق آخرین گزارشات و بررسیهایی که مرکز آمار ایران در نیمه دوم سال 93 منتشر کرده است، بیشترین هزینه خرید مسکن در کشور متعلق به کلانشهر تهران و کمترین آن مربوط به استان کهگیلویه و بویر احمد است.
در بررسیهای انجام شده مرکز آمار ایران، استان گیلان در میان سایر نقاط کشور رتبه یازدهم را بهدست آورده البته متوسط قیمت خرید هر متر مربع زمین در شهری مثل رشت، بسته به منطقه و موقعیت مکانی که دارد کمتر یا بیشتر است.
بسیاری از ویلاها و ساختمانهای مسکونی اطراف شهر رشت در سالهای اخیر مورد توجه خریداران قرار گرفته است و همین موضوع باعث افزایش قیمت زمین در حومههای شهر و روستاها شده که تا چند سال قبل کمتر مورد استقبال قرار میگرفتند.
مسکن در گیلان در سالهای اخیر شاید به نسبت استانهای دیگر از شرایط رکود حاکم بر بازار مسکن بیشترین ضربه را خورده باشد; نبود نظارت، کمبود مدیریت بازار مسکن و چندین عامل دیگر در این استان باعث شده تا به آن چیزی که گیلان لیاقتش را دارد نرسیده باشد.
وضعیتی که بهطور کلی بازار مسکن کشور و بهویژه مسکن در گیلان را تحت تاثیر قرار داده، رکود حاکم بر این بازار است,; دولت در سالهای اخیر تلاش کرده تا با اعطای یکسری تسهیلات بانکی به خریداران خانه اولی تا حدودی رکود را کنترل کرده و از این وضعیت نجات دهد.
در ایران مردم بر این باورند که سرمایهگذاری در بخش مسکن بیشترین و بالاترین سوددهی را برایشان خواهد داشت اما با این حال بانک مرکزی اعلام کرده که با کاهش قابل توجه صدور پروانههای ساخت برای ساختمان روبهرو شدهایم که وضعیت بد و نابسامان بازار مسکن را نشان میدهد.
متأسفانه در استان گیلان شاهد روند افزایشی تعداد مستأجران هستیم که این دلیلی بر کم بودن سطح درآمدی مردم است. افزایش و جهشی که در قیمتها اتفاق افتاده، بسیاری از افراد را مجبور به زندگی در اطراف شهرها کرده است.
حتی ایجاد مسکن مهر هم کمکی به بهبود وضعیت نداشت. کمبود زمین در گیلان و افزایش قیمت آن، دلیل اصلی افزایش قیمت مسکن در این استان میتواند باشد و برای کنترل این وضعیت باید کنترلها و نظارت همه جانبهای بر روی مؤلفههای مختلف و تأثیرگذار اعمال شود.
کنترل قیمتگذاری مصالح ساختمانی، هزینههای مربوط به ساخت اعم از شهرداری و انشعابات برق و گاز و غیره، کنترل دستمزد نیروی انسانی در ساخت و ساز و دهها عامل دیگر باید عملیاتی شود تا در این مجال پیشآمده شاهد ثبات قیمت ملک و املاک در استان گیلان باشیم.
در خرداد 97 نرخ قطعی مسکن بر اساس هر متر مربع در شهری نظیر رشت به عنوان مرکز گیلان واقع در منطقه بلوار دیلمان برای یک ساختمان با یک سال عمر چیزی در حدود 6 میلیون و 702 هزار تومان محاسبه میشد.
در محله خواهر امام رشت یا همان ساغریسازان نیز در همین مدت یاد شده قیمت هر متر مربع یک ساختمان مسکونی با یک سال ساخت تقریباً چیزی حدود 2 میلیون 599 هزار تومان معامله میشد.
همچنین در خرداد سال گذشته بر اساس اطلاعات موجود در خیابانی نظیر خیابان آزادگان کلانشهر رشت برای یک بنای تازه ساخت قیمتی معادل 3 میلیون و 311 هزار تومان در نظر گرفته شده بود که قابل ملاحظه است.
اما در اسفند ماه سال 97 قیمت یک ساختمان مسکونی با مساحت 70 متر مربعی در محله پارک شهر یا همان پارک قدس هر متر مربع 4 میلیون و 320 هزار و 113 تومان و نرخ کلی خرید آن نیز 305 میلیون تومان با 24 سال ساخت بود.
در آبان ماه سال 97 در محله پیرکلاچای واقع در منطقه 3 رشت قیمت یک خانه 75 متری با 7 سال ساخت 93 میلیون و 500 هزار تومان بود و معامله میشد بهطوریکه قیمت هر متر مربع آن یک میلیون و 246 هزار تومان برآورد میشود.
در اواخر فروروین سال 98 برای خرید یک دستگاه منزل مسکونی با 33 سال عمر کارکرد واقع در منطقه 5 شهر رشت یا شهرک قدس به 510 میلیون تومان نیاز بود یعنی قیمت هر متر مربع آن بالای 3 میلیون و 600 هزار تومان محاسبه شد.
یا مثلا در ابتدای اردیبهشت امسال در محله سلیمانداراب رشت برای یک دستگاه منزل مسکونی 82 متری با 6 سال عمر 224 میلیون تومان قیمت نهایی در نظر گرفته شد یعنی قیمت هر متر مربع آن حدود 2 میلیون و 975 میلیون تومان برآورد شد.
افزایش قیمت مسکن و قیمت اجاره مسکن در محلات مخلتف کلانشهر رشت متفاوت است و بر همین اساس پیش بینی میشود امسال شاهد افزایش قیمت اجاره مسکن در استان به خصوص در مرکز گیلان یعنی کلانشهر رشت باشیم.
اگر ساخت و ساز خانه و مسکن از حالت رکود فعلی خارج نشود سیل تقاضای اجاره مسکن فضای رقابتی فعلی را باز هم شدید میکند و در نتیجه رخداد چنین فعل و انفعالاتی افزایش قیمت اجاره خانهها بیشتر خواهد شد.
افزایش قیمت مسکن و قیمت اجاره مسکن در محلات مخلتف کلانشهر رشت با یکدیگر کاملاً متفاوت است همچنین مسکن در محلاتی از این کلانشهر که مرغوبیت و وضعیت بهتری نسبت به سایر نقاط دارند، با افزایش قیمت بسیار بیشتر و ملموستری مواجه میشود.
امسال تسهیلات اختصاص یافته به ساخت و ساز مسکن افزایش یافته است و این امر میتواند کمک خوبی برای سازندگان مسکن باشد زیرا با رونق ساخت و سازها، تعداد مسکن برای امکان اجاره به متقاضیان نیز افزایش پیدا میکند.
بازارهای مسکن و ارز، معمولاً همبستگی دارند در عین حال نباید انتظار داشت که این دو بازار متناسب و همپای یکدیگر رشد کنند هر چند که در سال 97 رشد قیمت مسکن حدود نصف رشد قیمت دلار به ثبت رسید.
یکی از علل همبستگی قیمتهای ارز و مسکن، تأثیر تغییرات نرخ ارز روی نرخ بخش مصالح ساختمانی است آنچه باعث همبستگی کالاهای داخلی با نرخ ارز میشود، صرفاً تولید داخلی این کالاها نیست بلکه قابل تجارت بودن در سطح جهانی است که اهمیت دارد.
کالاهایی که قابلیت جابهجایی و تجارت در بازارهای جهانی را دارند، ولو اینکه تولید داخل باشند به درجات زیادی از نوسانات نرخ دلار متأثر میشوند به طور مثال در سال 97 قیمت مصالح فلزی با دلار 8500 تا 9500 تومان مطابقت دارد که تا حدی با نرخ سامانه نیما هماهنگ است.
تغییرات نرخ مسکن همواره در دراز مدت با نرخ تورم همبستگی بالا داشته است وقتی تورم بالا میرود عدهای وارد بازار مسکن شده تا بتوانند ارزش نقدینگی خود را در مقابل تورم حفظ کنند با توجه به این موضوع، در سال گذشته افزایش بالاتر از نرخ تورم و پایینتر از نرخ دلار برای بازار مسکن قابل انتظار بود.