تابناک فارس به نقل از فارس: فضای مقابل ارگ کریمخانی جای دنجی است که نه تنها من، بلکه بسیاری از شهروندان و گردشگران را به خود می‌خواند. مسیرم به همین فضا می‌رسد و روی نیمکتی می‌نشینم تا در دل تاریخ شیراز دمی بیاسایم. مردی حدودا 60 ساله توجهم را جلب می‌کند. روی نیمکت دیگری نشسته است اما گهگاه به جمع مسافرانی ملحق می‌شود که داخلی و یا خارجی هستند و چند دقیقه‌ای با آنها هم‌قدم می‌شود و توضیحاتی برایشان می‌دهد. سرش که خلوت‌تر می‌شود به او نزدیک می‌شوم و چند سوال درباره محور زندیه از او می‌پرسم. اطلاعاتش فراتر از یک علاقمند به گردشگری و تاریخ است و گنجینه‌ای از اطلاعاتش را برایم شرح می‌دهد که با مرکزیت نقش و اهمیت بازار در اسکلت تاریخی شهر عجین شده است.
قلب تپنده در یک محور تاریخی
خود را دبیر بازنشسته تاریخ معرفی می‌کند و می‌گوید: بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی در مقصد سفر خود از بازار تاریخی شهرها دیدن و خرید می‌کنند.
محمد شریفی ادامه می‌دهد: بازار وکیل شیراز به جرأت از معروف‌ترین بازارهای تاریخی کشور است که در محور زندیه قرار گرفته و به فرمان کریم خان زند در سال‌های ۱۱۷۲-۱۱۹۳هـ.ق بنا می‌شود.
وی با توصیف شیوه ساخت این بازار عنوان می‌کند: در معماری بازار وکیل شیراز از سبک معماری بازارچه بلند اصفهان و بازار قیصریه در لار استفاده شده است.
طاق بلند و کاروانسرا
شریفی با تاکید بر استفاده از طاق بلند در بازار تاریخی شیراز بیان می‌کند: این بازار دارای ۷۴ دهانه طاق ضربی و ارتفاع بیش از ۱۱ متر است که سقف آن را از سایر بازارهای هم دوره و مشابه خود متمایز می‌کند.
وی فضای این بازار را برای گردشگران جذاب و دیدنی توصیف می‌کند و می‌گوید: برخورداری از سه فضای عبور و مرور برای گذر و 5 در برای ورود توجه بسیاری از گردشگران به ویژه گردشگران خارجی را جلب می‌کند.
این فعال گردشگری با اشاره به وجود چندین کاروانسرا در بازار وکیل شیراز بیان می‌کند: وجود این کاروانسراها نشان می‌دهد در گذشته تا چه اندازه تجارت در این بازار رونق داشته است.
از شریفی وقتی می‌خواهم عکسی بگیرم با لبخندی دور می‌شود و می‌گوید من همسایه این محورم و دینی که بر گردن من به عنوان همسایه دارد را در معرفی آن ادا می‌کنم.
بازار دوقلو
برای دریافت اطلاعات دیگری از سایر بازارچه‌های تاریخی در استان با مریم ناصری که راهنمای گردشگری است به گفت‌وگو می‌نشینم. شنیده بودم که بازار تاریخی در جهرم به عنوان خواهر دوقلوی بازار وکیل شیراز معرفی می‌شود و اولین سوال خود را همین موضوع مطرح می‌کنم.
چرا بازار تاریخی جهرم را دوقلوی بازار وکیل شیراز می‌دانند؟
بازار جهرم که از بازارهای صلیبی است و یک چهارسوق در وسط آن قرار دارد توسط حاج محمد حسین خان جهرمی_ حاکم جهرم_ بنا شد و به دلیل شباهت زیاد به بازار وکیل شیراز، خواهر دوقلوی آن خوانده می‌شود.
چه ویژگی‌هایی در احداث این بنا با توجه به اقلیم جهرم در نظر گرفته شده است؟
گنبد چهارسوق بازار از آن در مقابل وقوع زلزله محافظت می‌کند و این بازار متناسب با منطقه گرمسیری جهرم ساخته شده است و دیوارهای ضخیم و گنبدی آن موجب خنک ماندن بازار در تابستان می‌شود.
بازار تاریخی جهرم تا چه اندازه مورد توجه مسافران قرار دارد؟
بازار جهرم گوشه دنجی برای مردم شهر و مسافران در فصل تابستان است زیرا خنک و جذاب است و اوقات خوشی حتی برای افرادی که قصد خرید ندارند با دین، فرهنگ و آداب سنتی جهرم فراهم می‌آورد.
بازاری در بافت قدیم
کدامیک از بازارهای تاریخی دیگر در استان به عنوان جاذبه گردشگری تاریخی و فرهنگی مورد توجه مسافران قرار دارد؟
بازار قیصریه در لار با توجه به موقعیت جغرافیایی و مواصلاتی لارستان در جنوب کشور یکی از همین بازارها است که در برگزاری تورها و یا توسط گردشگران داخلی و خارجی مورد بازدید قرار می‌گیرد.
این بازار در دوران تاریخی گذشته چه اهمیتی در تجارت منطقه داشته است؟
شهر قدیم لار با قدمتی حدود هزار سال، این بازار را در دل خود جای داده است و مبادلات تجاری، اقتصادی و سیاسی از بصره تا غرب هند را در تاریخ فعالیت خود به جای گذاشته است.
چرا در یک دوره تاریخی در استان شاهد بنا کردن بازار هستیم؟
بازار در شهرهای سنتی شرق اسلامی یک قلب تپنده و مرکز اهمیت است و تاریخچه بنای بازار قیصریه لار را حتی به بیش از 1300 سال قبل نیز نسبت می‌دهند.
حالا کم‌کم نزدیک غروب است که از گذر تاریخی زندیه دل می‌کنم و راه خانه را در پیش می‌گیرم. آنقدر روز خوبی داشتم که با خود عهد کردم این‌بار جمعی از دوستانم را به صورت گروهی به این محور از شهر ببرم تا یک حال خوب در یک قلب تپنده تاریخی را تجربه کنند.
گزارش از مریم شمالیان
