حاشیه نشینی و اسناد زیر خاکی

تابناک فارس به نقل از ایرنا: حاشیه نشینی در روستاهای اطراف شیراز در پای برهنه دختران و کودکان جلوه گر می شود، در مصرف آب آلوده، در سیم های برق آویزان از ستون ها و در لوله های آب پراکنده در این سو و آن سو تجلی می یابد.
بیشتر روستاهای اطراف شیراز با مشکل حاشیه نشینی روبرو هستند، این روستاها عمدتا محل سکونت افرادی شده است که با تداوم خشکسالی و کم آبی از سایر شهرستان ها به این مناطق پناه آورده اند، انشعابات غیر مجاز آب و برق در این روستاها به وضوح دیده می شود.
در نشست مشترک روز سه شنبه نمایندگان مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی و مدیرکل و مسئولان بنیاد مسکن استان فارس مناظری از حاشیه نشینی در روستاهای شیراز به تصویر کشیده شد.
آنگونه که در این جلسه روایت شد، روستاهایی که روزگاری کانون کار و معیشت بوده است اکنون به جایی برای بورس بازی و خرید و فروش زمین تبدیل شده است.
** انشعابات غیرمجاز و محرومیت از امکانات
مدیرکل بنیاد مسکن استان فارس در این نشست با بیان اینکه 40 روستای اطراف شیراز مشکل حاشیه نشینی دارند گفت: عمده این روستاها از خدمات زیر بنایی محروم مانده اند، قانون اجازه ارائه خدمات به حاشیه روستاها را نمی دهد ، اغلب این روستاها انشعابات غیرمجاز دارند.
عطا الله زمانی افزود: مناطق حاشیه نشین در اطراف شیراز بیش از یک هزار و 400 هکتار وسعت دارند ، استفاده از انشعابات غیر مجاز آب و برق مناظر نا خوشایندی در این مناطق به وجود آورده است، اغلب مردم در این مناطق در تنگنای معیشتی قرار دارند.
مدیرکل بنیاد مسکن استان فارس با بیان اینکه طرح هادی به عنوان سند 10 ساله توسعه روستاها تدوین و اجرا شده است گفت: ساخت و ساز خارج از طرح هادی منجر به بروز حاشیه نشینی در 40 روستای اطراف شیراز شده است.
زمانی یادآور شد: 18 هزار و 400 خانوار در حاشیه های اطراف شیراز ساکن هستند، این افراد در بدترین شرایط زندگی می کنند.
مدیرکل بنیاد مسکن استان فارس گفت: بیشتر مناطق حاشیه نشین شیراز در قسمت های جنوب و جنوب شرق و جنوب غرب این شهر ایجاد شده است ، این مناطق هیچ خدمات زیر بنایی ندارند، اراضی و اماکن مسکونی در مناطق حاشیه نشین شیراز به صورت غیرقانونی خرید و فروش می شوند.
زمانی اضافه کرد: اراضی وسیع در اطراف شیراز در روند زمین خواری به صورت قطعات 100 متری تفکیک و واگذار می شوند و به حاشیه نشینی افزوده می شود، بنیاد مسکن در سالهای گذشته یک هزار و 506 تخلف در خارج از روستاهای اطراف شیراز به دستگاه قضایی گزارش داده است.
وی گفت: روستای شاپور جان در نزدیکی شیراز 50 هکتار محدوده طرح هادی دارد در حالی که 55 هکتار خارج از طرح گسترش یافته است، دیگر مناطق شیراز از جمله روستاهای کرونی، قلات و کیان آباد نیز بیش از محدوده طرح هادی خارج از روستا گسترش یافته اند.
این مقام مسئول افزود: گسترش اماکن مسکونی خارج از طرح های هادی موجب تخریب اراضی کشاورزی شده است ، ضمن انکه تصرف این اراضی موجب شده تا گسترش قانونمند طرح های هادی هم با مشکل مواجه شود.
** ضرورت آسیب شناسی طرح های هادی روستایی
فرج الله رجبی نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست با اشاره به برخی از مشکلات حاشیه نشینی در روستاهای شهرستان شیراز گفت : شوراها و دهیاران مشکلات چند روستا را به صورت پایلوت به بنیاد مسکن و ادارات ذیربط معرفی کنند تا این روستاها به صورت نمونه بررسی شوند و آیین نامه و دستورالعمل واحد برای رفع مشکلات سایر روستاها هم به دست آید.
رجبی افزود: هر چند طرح توسعه روستایی در قالب طرح هادی در سالهای گذشته تدوین و اجرا شده است اما متاسفانه همه روستاها خارج از طرح ساخت و ساز داشته اند ، در پهنه های وسیع روستاها خارج از طرح هادی گسترش یافته اند ، جای این سووال وجود دارد که چرا این طرح ها جواب نداده و روستاها خارج از طرح هادی گسترش یافته اند .
این نماینده مجلس اضافه کرد : باید دید اشکال طرح های هادی کجاست که برخی افراد را مجبور به انجام خلاف سازی در خارج از طرح کرده است، حاشیه سازی در خارج از طرح های هادی موجب استفاده از انشعاب غیر مجاز آب و برق و سایر خدمات شده است ضمن اینکه امنیت و ایمنی زندگی را هم به خطر انداخته است.
وی ادامه داد: باید مطالعات میدانی دقیق انجام شود که چرا طرح های هادی و عمران روستایی نتوانسته است به همه نیازهای سکونت در روستاها جواب دهد ، مهاجر پذیری عجیب و غریبی در حاشیه کلان شهر شیراز رو به گسترش است در حالیکه همه روستاها در این مناطق طرح هادی مصوب دارند، حاشیه نشینی در روستاهای شیراز شدت یافته و مردم در دریافت خدمات بلاتکلیف هستند.
رجبی با بیان اینکه پافشاری هایی برای الحاق مناطق خارج از طرح هادی به محدوده طرح در حاشیه شیراز وجود دارد ، نباید این گونه تصور شود که مردم اول بروند خلاف سازی بکنند بعد با چانه زنی و پافشاری آن را قانونی کنند، این روند خلاف را در این مناطق ترویج می دهد، خلاف سازی نباید تسری یابد و ترویج پیدا کند.
** مشکلات، همان مشکلات 40 سال قبل
مسعود رضایی نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه بسیاری از مشکلات روستاهای شیراز همان مشکلات 40 سال پیش است گفت: این بدین معنی است که در سال های بعد از انقلاب به رغم کارهای بزرگی که انجام شده است مشکلات این روستاها پا بر جاست .
رضایی افزود: بر جا بودن مشکلات حاشیه نشینی در این روستاها به منزله آن است که یا قانون کافی نداریم ، یا ناظر قانونی نداریم و یا مجریان قانون را به درستی اجرا نکرده اند .
این نماینده شیراز اظهار داشت : چیزی که آشکار است این است که در روستاهای اطراف شیراز تخلف شکل گرفته است ، تخلف باعث بروز حاشیه نشینی شده است ، در زمینه ساماندهی روستاها کوتاهی شده و بسیاری از دستگاهها به وظایف خود عمل نکرده اند .
رضایی با بیان اینکه مشکلات حاشیه نشینی در شیراز به طور مستمر ادامه یافته است، گفت: اگر طرح های هادی پاسخگوی نیاز روستاییان نیست بهتر است در اجرای این طرح ها بازنگری شود ، بهتر است طرح ها بازتعریف شود .
این نماینده شیراز در مجلس گفت: مسئولان خودشان را به جای روستاییان قرار دهند و مشکلات را لمس کنند ، نبود آب و برق و خدمات زیر بنایی در مناطق حاشیه نشین شیراز را ببینند و برای آن چاره اندیشی کنند .
** حاشیه نشینی و اسناد زیر خاکی
دکتر علی اکبری نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از گسترش حاشیه نشینی ها در اطراف کلان شهر شیراز گفت: متاسفانه حاشیه نشینی گسترده در شعاع 40 کیلومتری شیراز شکل گرفته است و حاشیه نشینان از کمترین خدمات هم برخوردار نیستند.
اکبری اظهار داشت: طرح های هادی برای ساماندهی محیط روستاها تدوین شده است ، طرح هادی سند 10 ساله توسعه روستاها است اما متاسفانه در سالهای اخیر تضاد بین طرح هادی و حاشیه نشینی به شدت افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه حاشیه نشینی هزینه اضافی به مردم تحمیل می کند گفت: متاسفانه هنوز راه حل واحدی از سوی دستگاههای مسئول برای حل حاشیه نشینی ارائه نشده است، بنیاد مسکن، منابع طبیعی ، دهیاری ها، امور اراضی، جهاد کشاورزی و دستگاههای دیگر در این زمینه مسئولیت دارند.
این نماینده شیراز در مجلس افزود: بسیاری از روستاهای شیراز در سالهای اخیر افزایش جمعیت داشته اند ، ازدواج های جدید شکل گرفته است ، جمعیت جدید با محدودیت هایی که ایجاد کرده ایم باید کجا ساکن شود ؟
اکبری افزود: همه جمعیت جدید در خارج از محدوده طرح هادی ساکن می شوند ، حاشیه نشینی به همین روال شکل می گیرد ، قانون در این زمینه باید اصلاح و مشکل حاشیه نشینی در شیراز حل و فصل شود.
نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی ادامه داد : بسیاری از اوقات حاشیه های شیراز تخریب می شود تا حاشیه نشینی حل شود ، تخریب اماکن در این مناطق قطعا نارضایتی ایجاد می کند .
دکتر اکبری افزود: گاه اوقاف هم اسنادی ارائه میکند که به مشکلات سکونت در روستاها می افزاید ، اسناد زیر خاکی از سوی اوقاف ارائه می شود و بخش عظیمی از اراضی را وقف اعلام می کند ، ما این مشکلات را در شهر صدرای شیراز داریم ، افزایش روز افزون موقوفات نباید به گونه ای باشد که برای مردم مشکل ایجاد کند.
حاشیه نشینی در روستاهای اطراف شیراز نه تنها زخمی بر سیمای این کلانشهر دارد، موانعی را فراروی توسعه این منطقه ایجاد می کند و تصویری نامطلوب از شهری که آن را به نام پایتخت فرهنگی و شهر شعر و ادب می شناسیم، ارائه می کند.
در حالی که در 20 کیلومتری جنوب، جنوب شرق و جنوب غرب شیراز، کودکان، زنان و دختران حاشیه نشین نه آبی برای خوردن دارند ، نه سرپناهی برای سکونت.
در این شرایط چگونه می توان شیراز را کلانشهری فرهنگی دانست در حالی که در اطراف این شهر جایی برای آسایش روستاییان نیست.