مرکز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران طی هفده روز گذشته وقوع 12 زمین لرزه در استان فارس را ثبت کرد. بر اساس گزارش این مرکز دهرم با سه زلزله، دوبرجی و خانه زنیان هر کدام با دو زلزله بیشترین فراوانی را در وقوع زلزله داشته اند.
کد خبر: ۵۰۶۰۹۴
تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۶ - ۲۰:۴۶ 09 October 2017
تابناک فارس به نقل از افسانه:از مجموع 12 زلزله اخیر؛ چهار زلزله بین 4 و بیشتر 4 ریشتر، پنج زلزله بین 3 و بیشتر  از 3 ریشتر و سه زلزله هم بیش از 2 ریشتر به ثبت رسیده است، همچنین کانون وقوع این زلزله  ها عمدتا در عمق 9کیلومتری بوده است گرچه  در این بین عمق 19 و 25 کیلومتر هم وجود داشته است.

اما آنچه با وقوع زلزله های اخیر سوال ایجاد می کند؛ این است که دلیل افزایش زمین لرزهای اخیر در استان فارس چیست؟ و اینکه آیا افزایش زلزله ها هشداری نسبت به وقوع زمین لرزه ای با ریشتر بیشتر است و یا برعکس با وقوع زمین لرزه های کوچک و بدون خسارت، خطر زمین لرزه بزرگ دفع می شود؟ 

برای پاسخ  به چرایی این پرسش ها و علل افزایش زلزله های اخیر « دکتر خلیل سرکاری نژاد» عضو هیئت علمی بخش علومِ زمین دانشگاه شیراز  می گوید: در این مدت  عموما زلزله ها در عمقی رخ داده که« نمک هرمز» قرار دارد و این نمک به دلیل اینکه حالت نورد پذیر دارد، جابه جا می شود لذا قسمتی از این لایه ها با ضخامت کم و در جایی ضخامت زیاد است و در نتیجه فشار مضاعف به لایه های بالاتر می آورد و امکان شکستگی وجود دارد.

وقوع  زلزله های نسبتا خفیف در حالی است که به جز مواردی اکثر زلزله ها در عمق کم اتفاق افتاده است و از این رو دکتر سرکاری نژاد معتقد است« اکثر زلزله ها کم عمق هستند و یکسری زلزله ها تا پی سنگ پایین می رود که در مجموع اکثرا به عمق 15 و 20 کیلومتر می ر سد، مانند گسل کازرون که گسل پی سنگی است و قبلا حالت کششی داشت اما در حال حاضر حالت فشارشی پیدا کرده است و این خود عامل عمق بیشتر زلزله ها می شود.

به گفته وی گسل های نمکی مانند نمک هرمز به دلیل اینکه حالت پلاستیکی دارد زمان وقوع زلزله عمق کمتری  است.

*وقوع  زلزله های کوچک به  معنی عدم وقوع  زلزله بزرگ نیست

عضو بخش علوم زمین دانشگاه شیراز معتقد است مناطقی در استان هستند که در صورت وقوع زلزله خطر آفرین هستند و از جمله آن گسل سبزپوشان، گسل کازرون و کربس است و با این وجود در مجموع زمان وقوع زلزله ها نباید به این موضوع استناد کرد که اگر زلزله ها با شدت کم رخ  می دهد، دیگر امکان و خطر زلزله با شدت بیشتر وجود ندارد.

دکتر سرکاری  نژاد در خصوص نحوه  وقوع و علت  افزایش  زلزله می گوید: معمولا زلزله یک حرکت می کند و فقل می شود و حرکت بعدی برای شکستن  قفل اتفاق می افتد و همین باعث افزایش وقوع زلزله می شود  و در این خصوص بر روی نمک ها و گنبدهای نمکی  مطالعه می شود که چه  مکانیزمی منجر به حرکت نمک  ها می شود.

*پیش بینی حرکت شدید گسل سبز پوشان

دیدگاه این محقق زمین شناس ساختاری در خصوص پرسش دوم و امکان زلزله بزرگ با وجود چندین زلزله خفیف به این صورت است: نگرانی که در حال حاضر در خصوص زلزله با ریشتر بیشتر وجود دارد مربوط به «گسل سبزپوشان» است چراکه این گسل درحال حاضر با توجه به اندازه گیری دقیق جهتِ حرکت و نیروها ( که به صورت  علمی و دقیق انجام شده است )ممکن است این حرکت های خفیف به حرکت شدید و ناگهانی تبدیل شود.

وی به زلزله ای که در سال 1990  در گسل سبز پوشان طی چندین مرتبه اتفاق افتاده اشاره کرده و می گوید: در این زمین لرزه ها حتی زلزله بیش از  5  ریشتر هم داشتیم که باز این گسل حرکت مجددی از خود نشان داده است، گرچه این حرکت حالت تدریجی دارد اما ممکن است یکدفعه حرکت شدیدی داشته باشد و باتوجه به اینکه حرکت در جهت خاصی است و کریستال در جهت حرکت گسل رشد دارد در نتیجه حرکت شدید همه اینها را به هم می زند.

به گفته دکتر سرکاری نژاد گسل سبزپوشان پی سنگ را درگیر کرده است و برخورد پوسته  قاره از حالت کششی به گسل های رانده درآمده است و در این حالت هم اکثرا خطرناک هستند چرا که حرکت آنها رفتارشکنانه است و در مقابل رفتار گنبدهای نمکی که نبرد پذیر است به مراتب خطرات کمتری دارد.

* وقوع زلزله در گسل سبزپوشان تاثیر شدیدی روی مناطق مسکونی شیراز دارد

دکتر سرکاری نژاد در خصوص احتمال وقوع زلزله در گسل سبزپوشان می گوید: در صورت  وقوع زلزله این گسل که نزدیک شیراز است این نگرانی وجود دارد که تاثیر شدیدی روی مناطق مسکونی شیراز بگذارد.

وی از طرفی به  عدم مقاومت ساختمان ها اشاره کرده و می گوید: ساختمان ها متاسفانه آنقدر مقاوم نیستند که زلزله های 6 ریشتر و بیشتر را تحمل کنند.

*سد کوار عمود بر گسل سبزپوشان است

ساخت سد ها در نزدیکی  شیراز و  تلاقی آنها با گسل  ها از جمله  مواردی  است که با ساخت سدهایی  از  جمله  تنگ سرخ  و سد کوار نسبت به آن  هشدار داده  می شود و پیرو این  موضوع  دکتر سرکاری نژاد می گوید: سد سازی ها باید بر اساس مطالعات علمی باید باشد و این را باید پذیرفت هر جا که جریان آب باشد امکان سد سازی وجود ندارد چنانچه بر روی گسل سبز پوشان سدی می سازند که از روی گسل رد می شود و از این رو ضروری است که مسئله سد و گسل که با هم  تلاقی  دارند و عمود بر گسل سدپوشان است مورد بررسی قرار گیرد.
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار